استفاده چندگانه از دریا 

وَسَخّرَ لَكُمُ البَحْرَ»؛ (خداوند دريا را مسخر شما ساخت و در خدمتتان قرارداد)

نوشته : داوود سلیانچی

دریاها در طول تاریخ و فرهنگ یک عنصر جدایی ناپذیر برای انسان ها بوده اند . مهار و مطالعه اتسان ها در دریاها از دوران باستان ثبت شده اند و به خوبی در ماقبل تاریخ دیده شده اند , در حالی که مطالعه علمی مدرن آن اقیانوس شناسی نامیده می شود و فضای دریایی توسط قانون دریا اداره می شود , با قانون دریا سالاری که تعاملات انسانی در دریا را تنظیم می کند .

مفهوم استفاده چندگانه از دریا در سال های اخیر در نتیجه فضای اقیانوسی (مناطق ساحلی و به ویژه مناطق با فضای دریایی نسبتا کوچک)که به طور فزاینده ای به دلیل توسعه اقتصاد دریایی شلوغ شده است، محبوبیت یافته است. ادعای رقابت برای فضا می تواند منبعی برای مناقشه باشد، با این حال این امر ممکن است به منافع متقابل برای کاربران مختلف در زمان جستجوی ترکیب های پایدار نیز منجر شود. علی رغم افزایش تلاش ها در سطح دنیا ، دانش و تمرین چند منظوره هنوز محدود است.

چرا اتحادیه اروپا از تحقیق و نوآوری در اقیانوس ها و دریاها حمایت می کند؟

اروپا و جهان برای تامین غذا به اقیانوس ها و دریاها وابسته هستند تا به عنوان حایلی در برابر تاثیرات گرمایش جهانی و فراهم کردن فرصت هایی برای فعالیت های جدید انسانی.

زباله های دریایی، آلودگی، تغییرات آب و هوایی و بهره برداری بیش از حد، توانایی ما را برای استفاده پایدار از اقیانوس، دریاها و سواحل تهدید می کند.

تحقیق و نوآوری بسیار مهم است تا بتوانیم اقیانوس و دریاهای خود را بهتر نظارت، درک، محافظت، حفظ و مهار کنیم. ما همچنین می‌توانیم از زنجیره‌ها و بخش‌های ارزش سنتی و جدید دریایی و آبی، ارزش پایدار ایجاد کنیم.

• ماموریت اتحادیه اروپا برای بازیابی اقیانوس ها و آب های ما تا سال 2030EN  قرار است
• حفاظت و بازیابی تنوع زیستی و اکوسیستم های دریایی و آب شیرین،
• از بین بردن آلودگی و اقتصاد آبی را کربن خنثی و دایره ای می کند
• تحقیقات و نوآوری در دریا و آبزیان بخشی از استراتژی اقتصاد زیستی اتحادیه اروپا است.

انسان ها به شدت به دریاها وابسته هستند زیرا آنها ما را تغذیه می کنند، طیف وسیعی از مواد شیمیایی ضروری و جدید را برای استفاده در پزشکی در اختیار ما قرار می دهند و مسئول چرخه های آب و هوایی و سایر فرآیندهای جهانی هستند که حیات را حفظ می کنند. آنها منبع حیات روی زمین هستند و در حال حاضر خانه مجموعه وسیعی از موجودات متنوع تر از موجودات روی زمین هستند. آنها از صنعت رو به رشد گردشگری و تفریحی حمایت می کنند. علاوه بر این، حمل و نقل از طریق دریا همچنان محور اصلی تجارت جهانی است. برای کشورهای ساحلی، دریاها نیز برای توسعه ضروری هستند. با این حال در سراسر جهان دریاها در حال تخریب هستند. خیلی زیاد ماهی ها به طور ناپایدار صید می شوند، گاهی اوقات با استفاده از سم یا دینامیت. زباله های زیادی به دریاها ریخته می شود و آلاینده های زیادی از خشکی به آنجا می رسد.

تهدیدها در منطقه ساحلی بسیار شدید هستند و به ویژه این تهدیدها ناشی از افزایش جمعیت انسان ها است. در بیشتر مناطق استوایی، بهره وری دریایی دریاها در مناطق کوچکی از صخره های مرجانی، بس تر علف های دریایی و مانگروهای اطراف سواحل متمرکز است که زمینه های غنی تغذیه و پرورش انواع موجودات دریایی را فراهم می کند. آل نینو: صخره های مرجانی به ویژه در معرض خطر توفان ها و توفان ها هستند

نوسانات، گرم شدن کره زمین، افزایش سطح دریا، تابش بیش از حد فرابنفش، فرسایش ساحلی، استخراج مواد ساختمانی، آلاینده ها و سیل های زمینی، جزر و مده ای قرمز، ماهیگیری بیش از حد و گردشگری بدون مقررات. در حالی که مناطق ساحلی در مقایسه با اقیانوس های آزاد کوچک هستند، از یک سو متنوع ترین و منبع بخش اعظم معیشت جوامع ساحلی هستند؛ از سوی دیگر، آن ها بیش ترین تهدید را دارند و به دلیل فعالیت های انسانی، بیش از پیش در معرض خطر قرار دارند.

تأثیر تغییرات آب و هوایی واقعاً جهانی است. در حال حاضر شواهدی از افزایش تعداد ال نینو، طوفان ها و طوفان ها وجود دارد. افزایش سطح آب دریاها در بسیاری از نقاط جهان منجر به از بین رفتن صخره‌های مرجانی و زیستگاه‌های جزر و مدی مانند حرا، باتلاق‌های نمکی و گل‌زارهای مولد خواهد شد. علاوه بر این، افزایش دریا دما می تواند منجر به تغییر در ترموکلاین ها و تغییرات در بهره وری و همچنین در توزیع فضایی گونه های دریایی شود. گونه‌های آب گرم ممکن است به سمت قطب‌ها پخش شوند و با گونه‌های محلی در تعامل باشند که ممکن است تعداد آنها را کاهش دهند یا ممکن است حتی آواره شود ترکیب گونه ها و ساختار بسیاری از زیستگاه های دریایی، به ویژه در مناطق معتدل، ممکن است تغییر کند.

جدی ترین خطر در میزان تغییرات آب و هوایی و پیامدهای آن بر دریاها نهفته است. در واقع، ممکن است در نهایت نشان دهنده آخرین نی در اقیانوس های آلوده و صید بیش از حد باشد. ظرفیت تطبیقی اکوسیستم های دریایی ممکن است قبلاً وجود داشته باشد یا ممکن است به زودی از آن فراتر رود. واضح است که حفاظت از دریاها حیاتی است و دیگر نمی توان آن را به تعویق انداخت.

در حالی که تقریباً نیمی از جمعیت بشری جهان در فاصله 50 مایلی ساحل زندگی می کنند، همه ما به اقیانوس و منابعی که در اختیار آنها قرار می دهد وابسته هستیم، چه برای غذایی که می خوریم و چه اکسیژنی که تنفس می کنیم. اقیانوس مزایا و خدمات ارزشمندی را ارائه می دهد: در اینجا بدون هیچ مقدمه ای، 10 مورد برتر وجود دارد:

غذا: بیش از 3.5 میلیارد نفر برای منبع اصلی غذا به اقیانوس وابسته هستند. ماهی بیشترین درصد پروتئین مصرف شده توسط انسان را تامین می کند. متأسفانه، سرانه تقاضا برای غذاهای دریایی در سرتاسر جهان در حال افزایش است و فشار بیشتری را بر اکوسیستم شکننده وارد می‌کند.

آب شیرین: اقیانوس های جهان نقش عمده ای در چرخه آب شیرین دارند. این ابرها را تشکیل می دهد که برای ما باران می آورند و ذخایر آب شیرین ما را دوباره پر می کنند.

تنظیم آب و هوا: اقیانوس ها به شدت بر اقلیم و الگوهای آب و هوا تأثیر می گذارند و گرما را انتقال می دهند و سطح دی اکسید کربن را در جو تعدیل می کنند.

انرژی‌های تجدیدپذیر: اقیانوس‌های ما منبعی ارزشمند و بی‌پایان از انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک هستند. از جزر و مد و جریان های اقیانوسی گرفته تا امواج قدرتمند. ما باید این انرژی را به طور مکرر و مؤثرتر مهار کنیم.

مخزن کربن: اقیانوس نقش حیاتی در چرخه کربن زمین دارد و کربن را از جو و لایه های بالای اقیانوس حذف می کند. گیاهان دریایی نیز با جداسازی کربن در رسوبات بستر به عنوان غرق کربن عمل می کنند. از طریق این فرآیند ذخیره سازی طبیعی، خدمات تنظیم آب و هوا را ارائه می دهد.

هوایی که ما تنفس می کنیم: گیاهان اقیانوسی نه تنها نیمی از اکسیژن جهان را تولید می کنند، بلکه اقیانوس نیز با جذب تقریباً یک سوم از انتشار دی اکسید کربن ناشی از انسان، به عنوان یک «دستگاه فیلتر هوا» عمل می کند.

حمل و نقل و تجارت: کشتیرانی به اقیانوس بیش از 90 درصد تجارت جهانی را تشکیل می دهد.

اقتصاد: صنایعی مانند ماهیگیری، گردشگری، حمل و نقل، درآمد ضروری را فراهم می کنند و تنها در ایالات متحده، سالانه بیش از 128 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی ناشی از گردشگری اقیانوس، تفریح و منابع زندگی است.

دارو: روی برچسب های کابینت حمام خود دقت کنید و از انبوهی از محصولات بیومدیکال مشتق شده از منابع گیاهی و حیوانی دریایی شگفت زده خواهید شد. ترکیبات دریایی فواید دارویی و سلامتی متعددی دارند.

استفاده طبى از آب دريا: نيازى به توضيح ندارد كه آب دريا براى بدن و اعصاب انسان آثار مفيدى دارد؛ و به همين دليل امروز در غالب نقاط دنيا استفاده از آب دريا براى درمان بعضى از بيمارى ‌هاى جلدى و عصبى، و يا براى بهداشت و حفظ سلامت و تندرستى كاملا رائج است؛ و اگر آلودگى‌هاى اخلاقى كه با اين مسأله آميخته شده، حذف شود؛ استفاده از آب دريا مى‌تواند منبعى براى سلامت و نشاط انسان‌ ها گردد.

تفریح و بازسازی: مزایای ظاهراً نامشهود حاصل از گذراندن وقت در کنار دریا تا حد زیادی غیرقابل اندازه گیری است، زیرا به نظر می رسد فقط از طریق اسمز به درون ما نفوذ می کند. برای مثال همه ما می دانیم که پیاده روی در ساحل یا شنا در اقیانوس چقدر برای جسم، ذهن و روح مفید است…

بسیاری از ما اقیانوس را بدیهی می دانیم، زیرا به نظر می رسد بسیار ثابت، همه جا حاضر و نابود نشدنی است. من فکر می کنم که ما آن را بر اساس اندازه اش قضاوت می کنیم – اینکه آنقدر بزرگ است که صدمه ببیند. اما فریب نخورید، عملکرد پیچیده ای که سیاره ما را در یک تعادل همزیستی کامل نگه می دارد، در حال رسیدن به نقطه اوج خود است. برای تمام کاری که اقیانوس ها برای ما انجام می دهند سپاسگزار باشیم و به نوبه خود کمی به آن احترام بگذاریم. محافظت و حفظ شود.

کاربردهای انسانی دریا

کاربردهای انسانی دریا شامل:

• تجارت
• مسافرت
• استخراج مواد معدنی
• تولید برق با استفاده از جزر و مد
• استخرج نفت و گاز
• شیرین سازی آب دریا جهت آبیاری مناطق ساحلی و تامین آب شرب
• نوعی گیاه دریایی هست که برای تامین علوفه دامی استفاده می شود،
• تولید روغن های خوراکی
• تولید روغن های صنعتی
• تولید سوخت های زیستی
• تامین برخی محصولات صنعتی نظیر پتاس و محصولات صابونی با گیاهان دریایی.

کاربردهای دریا در طبیعت:

• تنظیم تعادل آب و هوایی و تولید جریان هوا و کمک به گردش جریان هوا
• سنجش فشار هوا به کمک سطح آب دریا

فعالیت های اوقات فراغت

فراهم کردن محیط

• شنا
• قایقرانی
• غواصی
• کشتی رانی
• انواع ورزشهای دریایی و ساحلی
• ماهیگیری

فرصت ها و بهره گیری از آنها در جهت توسعه  ورزشهای آبی و ساحلی

برگزاری رويدادهای ورزشي، توانايي توسعه ساختار شهری در زمینه های زيرساخت ها، ايجاد شغل، گسترش مکانهای تفريحي و گسترش خدمات حمل و نقل را دارند. همچنین مناظر زمیني، دريايي و هوايي خاص همگي مي توانند منبع توسعه ورزش باشند. وجود استعداد در مناطق مختلف کشور بدون ترديد ساکنین آن مناطق را بیشتر درگیر آن فعالیت خاص مي کند برای مثال، وجود کوه های مرتفع و برفگیر در منطقها ی از کشور عامل ترغیب مردم آن منطقه به کوهنوردی مي شود و وجود سواحل در يک منطقه ای ديگر ساکنین آن مناطق را به ورزش های آبي بیشتر ترغیب مي کند.

يکي از اين شیوه ها همجواری با سواحل و استفاده از ورزش های آبي است. مناطق ساحلي، به خصوص سواحل ماسه ای به دلیل اينکه حد فاصل بین انبوهي از آب و خشکي است، دارای اهمیت ويژه ای مي باشند. همچنین اين ناحیه به طور ذاتي برای انسان ها جذاب مي باشد. مناطق ساحلي يکي از پربارترين و پوياترين منابع اکولوژيکي و بستر فعالیت های عظیم اقتصادی و اجتماعي در جهان به شمار مي رود. از طرفي اهمیت به ورزش و سلامتي جايگاه ويژهای در اين صنعت به خود گرفته است. کشورهايي که توسعه پايدار سواحل را در رأس سیاست های خود قرار داده اند، توانسته اند رشد اقتصادی بالايي را در اين مناطق و در کل کشور تجربه کنند. اقتصاد مناطق ساحلي يکي از مهمترين ابزارهايي است که امکان مقايسه و بررسي روند توسعه را ممکن مي سازد . دريا و ساحل نیز ورزش های خاص خود را دارند و تنوع رشته ها در اين اماکن بسیار گسترده است. ورزش های ساحلي به يک وسوسه کننده بزرگ نه تنها برای ورزشکاران حرفه ای بلکه برای عموم مردم برای انجام ورزش های تفريحي تبديل شده است و درواقع يکي از راه های جذاب گذراندن اوقات فراغت به طور فعال، انجام ورزش در کنار دريا و سواحل مي باشد.

عواملي که مي تواند بر موفقیت ورزشي مؤثر باشد شرايط جغرافیای و محیط زيست است. برخورداری از آب و هوای مناسب جهت تداوم تمرين در طي سال، دسترسي به آب فراوان جهت استخرهای آموزشي و وجود نهرها و رودخانه های مناسب برای انجام ورزش قايقراني در آب های آرام و خروشان، مساعدت محیطزيست در دسترسي گسترده به زمین های چمن ورزشي دلالت بر نقش تأثیرگذار محیطزيست بر موفقیت ورزشي است.

توسعه ورزش  های دریایی و ساحلی کشور و استان های شمالی و جنوبی به عنوان يکي از بخش های تأثیرگذار در حوزه های اقتصادی، سیاسي، فرهنگي و اجتماعي به سرمايه گذاری داخلي و خارجي نیاز دارد و ورزش های  دریایی و ساحلي نیز از اين قاعده مستثنا نیست. سرمايه گذاری موفق در ورزش های دریایی و  ساحلي استان های شمالی و جنوبی زماني میسر خواهد شد که همه حوزه های اثرگذار به صورت مجموعه ای منسجم و واحد در نظر گرفته شوند و از طرفي مسئولین نیز بستر مناسب برای ورود سرمايه و تضمین امنیت و سودآوری را برای سرمايه گذار به وجود آورند.

سواحل استان های شمالی در حاشیه بزرگترين درياچه جهان، از قابلیتهای فراواني در انواع مقوله های اقتصادی، تجاری، گردشگری تفريحي و ورزشي برخوردار است. همچنین موقعیت جغرافیايي، دوری از کوه و نزديکي به دريا، آب و هوای معتدل، برخورداری از جاذبه های فرهنگي و محیطي، آن را تبديل به يک منطقه توريستي با تأکید بر مقاصد تفريحي و ورزشي کرده است. انواع ورزشهای دریایی و ساحلي قابل گسترش : والیبال ساحلي، فوتبال ساحلي، هندبال ساحلي، شنا، غواصي، قايقراني، اسکي روی آب، جت اسکي،فلای بورد ، ورزش چندگانه جت اسکی ، موج سواری، پاراسل، شاتل ، ماهیگیری و… مي باشد و با برگزاری مسابقات و تورهای ورزشي مختلف کشوری و خارجی مانند مسابقات جت اسکي، فلای بورد ، مسابقات رالي دريايي، والیبال و فوتبال ساحلي، موج سواری بادی، اسکي روی آب، چندگانه و غیره و حتي ايجاد امکان آموزش و يادگیری آنها، مي توان میزان جذابیت ها را در اين استان ها افزايش داد.

استان های شمالی دارای چالش ها و موانع بسیاری در ابعاد مختلف در جهت توسعه  ورزشهای دریایی و ساحلي مي باشد اما با اين وجود با توجه به موقعیت جغرافیايي، آب و هوای معتدل، برخورداری از جاذبه های فرهنگي و محیطي و غیره، از ظرفیت های بالايي برخوردار است که مي تواند بستر بسیار مناسبي برای انجام فعالیت ها در زمینه ورزش های دریایی و ساحلي باشد. با اين وجود با توجه به ظرفیت های موجود و فرصت هايي که مي توان در اين استان ها شناسايي کرد که تاکنون از آن بهره برداری نشده است و معموالً به صورت فصلي هست و فقط در يک فصل خاصي مورد استفاده قرار مي گیرد و با توجه به اينکه هنوز هم تعداد بیکاران در اين منطقه زياد است اين استان ها نتوانسته است از اين طريق اشتغال زايي کند و استان ها هنوز در زمینه ورزش های دریایی و ساحلي جايگاهي که بايد داشته باشد را ندارد. از لحاظ نظری به تحقیقات مختلفي در اين زمینه پرداخته اند. اما با بررسي های انجام شده، به هیچ تحقیق مشابهي در شهرهای ساحلي استانهای شمالی با موضوع شناسايي و رتبه بندی ابعاد و فرصتهای ورزشهای دریایی و ساحلي نپرداخته اند. همچنین با توجه به اهمیت ورزش، راهکارهايي را مي توان برای ارتقای سلامت، پر کردن اوقات فراغت و توجه مردم به ورزش به عنوان يک فعالیت يا تفريح، به خصوص ورزشهای دریایی و ساحلي و برگزاری رويدادها و مسابقات و ترويج آن با توجه به موقعیت خوب استانها شمالی و همچنین راهکارهايي برای ايجاد فضای مناسب برای استفاده از محیط طبیعي و خدادادی سواحل مي توان در نظر گرفت که با فراهم کردن امکانات و زيرساخت های مناسب مي توان به سمت توسعه پیش رفت.

انجمن های ورزش های دریایی و ساحلی تحت پوشش فدراسیون ورزش های دریایی و ساحلی با کول باری از تجربه در اين زمینه است مي تواند برای دست اندرکاران، مديران تربیت بدني و علوم ورزشي، مسئولین شهری و افراد خبره درزمینه ورزشهای دریایی و ساحلي راه گشا باشد تا بتوانند از اين فرصت ها برای توسعه ورزشهای دریایی و ساحلي استفاده کنند.

برای تنوع‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی و استفاده بهینه از توان‌های محیطی سواحل جنوبی ایران، توسعه گردشگری ساحلی یکی از اولویت‌های اساسی محسوب می‌شود.

به طور مثال رشته های ورزشی وابسته به دریا، در مجاورت سواحل و کنار دریا توسعه یافته اند. شنا و غواصی که از ضرورت های زندگی در سواحل به شمار می رفتند بعدها به عنوان ورزش رقابتی مطرح شدند. شنا، قایقرانی، قایق سواری، اسکی روی آب، جت اسکی، والیبال ساحلی، فوتبال ساحلی، هندبال ساحلی و نظایر آن رشته های ورزشی هستند که به راحتی می توان آنها را در پلاژهای ساحلی راه اندازی کرد. اسکی و اسکیت روی یخ ابتدا ابزاری بودند برای رفت و آمد در مناطق یخ زده شمالی و بعدها به صورت ورزشی رقابتی معرفی شدند.

دریا و ساحل نیز ورزش های خاص خود را دارند و تنوع رشته های در این اماکن بسیار گسترده است و مسابقات بین المللی این رشته ها به صورت جهانی و المپیکی برگزار می شوند. ورزش های دریایی و ساحلی، با توجه به ویژه گی هایی که درباره جزایر خلیج فارس  و سواحل منحصر به فرد آن می توانند از مهم ترین عوامل توسعه نگین خلیج فارس باشند. و در مناطق آبي مختلف مانند رودخانه ها، درياها و درياچه ها، خليج ها و كانال هاي آبي شاهد برگزاري تورهاي يك روزه اي هستيم كه با وسايل مختلفي از جمله كروز و كشتي هاي تفريحي، مردم را از نقطه اي به نقطه اي ديگر برده و علاوه بر تجربه سفر روي آب، با ارائه امكانات تفريحي و سرگرمي جانبي، لحظات خوشي را براي گردشگران رقم مي زنند.

متاسفانه سواحل جنوبی از تبلیغات لازم در سطح رسانه ها برای توسعه گردشگری به ویژه ورزش های آبی برخوردار نیستند ، از آنجا که تبلیغات یکی از ارکان معرفی جاذبه های منطقه و جلب گردشگر است، برنامه ریزی در این زمینه ضروری به نظر می رسد. این مهم برای برنامه ریزی تیم های ورزشی و تورهای گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است.

یکی از جذاب ترین وسیله های تربیت روانی، اخلاقی و جسمی برگزاری اردوهای ورزشی است که برگزاری این اردوهای ورزشی و مسابقات در فصل های سرد سال می تواند باعث جذب گردشگران فراوان شود و بنیه اقتصادی منطقه را افزایش دهد.

ادامه دارد

+9

0