آرامش – آلن دو باتن
مروری بر کتاب آرامش از آلن دو باتن
نگاهی به کتاب آرامش از آلن دو باتن
آلن دو باتن در روز ۲۰ دسامبر سال ۱۹۶۹ در زوریخ سوئیس زاده شد. او در دانشگاه کمبریج در رشته تاریخ تحصیل کرد و در دانشگاه کینگز کالج لندن در رشته فلسفه ادامه تحصیل داد. وی پس از نیمه کاره گذاشتن تحصیلات خود در مقطع دکتری، نویسندگی را به صورت حرفه‌ای آغاز کرد و در سال ۲۰۰۸ موسسه‌ای در لندن به نام مدرسه زندگی را پایه گذاری و تاسیس کرد. او وبسایتی شخصی دارد که فعالیت‌های رسانه‌ای و هنریش را بیشتر و بهتر در آنجا معرفی کرده است.
کتاب آرامش مناسب چه افرادی است؟
در هر جامعه‌ای که زندگی می‌کنید، بدون شک خواهان آرامش هستید. آرامشی در تمام بعدهای زندگی‌تان و پیشگیری و درمان اضطراب‌هایی که گاها به سراغتان می‌آیند. پس می‌توانیم این کتاب را به شما توصیه کنیم. شمایی که علاوه بر علاقه مند بودن به موارد ذکر شده، می‌خواهید از کاربرد بیشتر فلسفه و هنر در زندگی مطلع شوید.
فهرست کتاب
کتاب آرامش در چهار فصل تهیه و تدوین شده است که به معرفی عناوین آنها می‌پردازیم:
فصل اول، روابط است که خود به چهار بخش مجزا تقسیم شده است.
در فصل دوم با عنوان افراد دیگر، مطالبی بیان شده‌اند، باز هم در چهار بخش جداگانه.
فصل سوم و چهارم هم با عنوان‌های کار و سرچشمه‌های آرامش، تکمیل کننده مطالب اثر آموزنده دوباتن هستند و در انتها با نتیجه گیری که آن هم عنوانش زندگی آرام است، جمع بندی مفاهیم صورت می‌پذیرد.
بخش‌هایی از کتاب آرامش
هنگامی که غرق تامل در چیزی می‌شویم که بسیار از ما عظیم‌تر است، احساس آرامش و آسودگی می‌کنیم. هنرمندان و فیلسوفان به این احساس، یک نام خاص داده‌اند: امر والا. امر والا با عظمتش ما را مقهور خویش می‌کند اما در عین حال به ما احساسی سرزنده از کوچکی نسبی‌مان می‌بخشد. گویی طبیعت پیامی برایمان ارسال می‌کند. اتفاقات زندگی ما در گستره عظیم هستی چندان هم مهم نیستند.
یکی از راه‌های اصلی دستیابی به آرامش، داشتن قدرت تشخیص و تمیز است. اینکه بتوانیم حتی در وضعیت‌های بسیار چالش برانگیز بین عملی که یک شخص انجام می‌دهد و عملی که مدنظرش بوده فرق بگذاریم.
هنگام چیدن گل‌های داودی از پرچین شرقی به افق کوهستان جنوبی خیره شدم. هوای کوهستان هنگام غروب آفتاب روح نواز است. آنگاه که پرنده‌ها فوج فوج به خانه باز می‌گردند. در این چیزهاست که معنی حقیقی را می‌یابیم اما وقتی به بیانش می کوشم، نمی‌توانم کلمات را بیابم.
مهمترین حرکت مفید، پذیرش شرایط است. نیازی نیست که گذشته از هر چیز دیگر دچار اضطراب باشیم که چرا اضطراب داریم. احساس اضطراب به هیچ وجه نشانه غلط بودن زندگی‌مان نیست، بلکه صرفا نشانه زنده بودن ماست.
ما حقیقتا کوچک و نادیدنی هستیم. جهان همچنان بدون حضور ما نیز پرصلابت به پیش می‌رود. امر والا با بزرگ داشتن دیگران نیست که به ما فروتنی می‌آموزد، بلکه برعکس به تمام بشریت مفلوک احساس کم ارزشی می‌دهد.
کتاب آرامش نوشته آلن دو باتن قرار است به مخاطبانش بیاموزد چگونه انواع اضطراب را بشناسند و نگرش خود را در راستای رفع آن تغییر دهند. در این کتاب از مثال‌های مناسب و به جا استفاده شده تا خوانندگان را به درستی به آرامش دعوت کند. کتاب آرامش ترکیبی جالب از روان شناسی و هنر و فلسفه می‌باشد، چنانکه خود دوباتن معتقد است برای رسیدن به آرامش باید از هنر و فلسفه بهره برد. زبان کتاب، ساده است و دوباتن از حاشیه دوری کرده و آگاهی خوانندگان را در اولویتش قرار داده است. برخلاف بسیاری از کتاب‌ها که تلاش می‌کنند ما را تغییر دهند و یا به پول بیشتری برسانند، این کتاب قصد دارد ما را به آرامش برساند. دوباتن سعی دارد انسان‌ها را کمک کند تا در خودشناسی و ارتباط با دیگران به قدرت بیشتری دست پیدا کنند.
نویسنده با صبر و شکیبایی بسیار زیاد، دلایل استرس‌های مختلف افراد را باز می‌کند و استدلال‌هایی بسیار قانع کننده و زیبا و حتی طنز را مطرح می‌نماید که با آنها می‌توان از واکنش‌های آدم‌ها در شرایط گوناگون دفاع کرد. همچنین اضافه می‌کند که واکنش‌های منفی و ناآگاهانه به دلیل نبود آرامش در درون انسان‌هاست و پس از ایجاد، می‌توان آن را ارتقا داد و تقویت کرد. دوباتن بدون ادعا و در کمال تواضع صحبتی از اینکه خود، دلایل ارائه شده را به دست آورده است، به میان نمی‌آورد بلکه تمام تمرکزش را بر این گذاشته که تکه‌های مناسب را در کنار هم بگذارد و با حفظ تعهد به منابعی که اطلاعات را از آنها استخراج کرده، روایت صحیح و دقیقی از کسب و ارتقا مهارت ایجاد آرامش در ذهن انسان‌ها داشته باشد.
کتاب آرامش
کتاب پیش رو، ابتدا آرامش و آشفتگی‌های آن را در سه فضای روزمره و پرکاربرد بررسی می‌کند: روابط – افراد دیگر – کار. و اینگونه به مخاطب امکان می‌دهد برخوردها، دلمشغولی‌ها و اضطراب‌های خود را در این سه سطح اجتماعی بررسی و بازبینی کند.
- روابط
در صفحه ۱۶ کتاب می‌خوانیم: «این انتظارات هستند که دشمن حقیقی عشقند.» این موضوع که در ابتدای یک رابطه همه چیز خوب و خوش است کم و بیش درباره بیشتر روابط صدق می‌کند. زیرا در ورای آن حس یگانگی در جستجوی هماهنگی‌ها و همسانی‌ها برمی‌آییم اما اندکی بعد همین موضوع می‌تواند نفس عشق و رابطه را بگیرد.
عشق یعنی کشف هماهنگی در برخی حیطه‌های بسیار مشخص – اما اگر این انتظار را گسترش دهیم باعث می‌شود امید را به مرگی تدریجی محکوم کنیم. (کتاب آرامش – صفحه ۱۹)
تعمیم دادن این هماهنگی‌ها و همسانی‌ها، بسط آنها به انتظارات ما از رابطه، عدم بیان روشن خواسته‌ها و انتظارات و مسایلی از این دست می‌تواند به فضای آرام رابطه خدشه وارد کند.
- افراد دیگر
گمان نمی‌رود در بین طیف وسیع انسان‌ها بر این کره خاکی باشند کسانی که در کودکی یا اوایل زندگی زخمی پنهان و نادیدنی بر روان خود نداشته باشند. از این رو در هر مواجهه ممکن است به شکلی ناخواسته سبب رنجش و آزردگی آن زخم پنهان شویم و فورانی عاطفی همراه با تخلیه هیجانی را به بار آوریم.
علاوه بر آن زندگی ماشینی ما را بر آن می‌دارد تا همچون یک ربات عواطف، احساسات و برون‌ریزی خشم خود را سرکوب کنیم. در یک جامعه مدرن دستگاهِ پیچیده اداری برای سطح روانی و کنترل اضطراب‌های شما اهمیتی قائل نیست. اگر شما نتوانید خود را با این سیل خروشانِ دنیای بی‌رحمِ اطلاعات و ماشین‌ها همراه کنید در آن غرق خواهید شد.
- کار
نظام سرمایه‌داری با قدم گذاشتن بر این کره خاکی سطح اضطراب و نوع چالش‌های پیش روی افراد را تغییر داد. نظامی که از شما کار و خدمت بیشتر می‌خواهد و شما می‌بایست همگام با چرخ دنده‌های غول آسای این نظام حرکتی تند و رو به جلو داشته باشید.
باید بگوییم در سرمایه‌داری، احساس ارزشمندی شما به عنوان یک انسان و اساسا معنای زندگیان، به طور غیرقابل اجتنابی وابسته به این است که چه شغلی دارید و در آن به کجا رسیده‌اید. (کتاب آرامش – صفحه ۷۳)
و در بخش پایانی این بحث گریزی می‌زنیم به سرچشمه‌های آرامش که در پایان کتاب از آنها سخن به میان آمده که شامل پنج بخش است: نگاه / صدا / مکان / زمان / لمس. که هر یک در جایگاه خود با آفرینش تصاویر و معماری، موسیقی، تاریخ و آغوشی انسانی می‌تواند پلی به سوی آرامش باشند.
در نهایت اگرچه دستیابی به آرامش در این منظومه پراضطراب دشوار، اما شدنی است. کافی است دمی به عظمت این جهان بیندیشیم و دریابیم این چرخ بی‌حضور ما نیز کماکان خواهد چرخید پس این چند روزه عمر را به خوشی و آسایش باید گذراند.
نوشته روی جلد کتاب آرامش:
توانایی آرام ماندن از جمله مهارت‌های بسیار مهم در زندگی‌ست که بسیار نادیده گرفته شده است. بدترین تصمیمات را هنگامی می‌گیریم که آرامشمان را از دست داده‌ایم یا دچار اضطراب و آشفتگی شده‌ایم.
قرار نیست با تنفس عمیق یا نوشیدن دم‌نوش به آرامش برسیم، بلکه باید در موردش فکر کنیم. این کتاب می‌کوشد با صبر و حوصله علل مهمترین استرس‌هایمان را واکاوی کند و مجموعه‌ای از استدلال‌های متقاعد‌کننده، زیبا و گاهی طنز آمیز در اختیارمان بگذارد تا بتوانیم در برابر هراس و خشم از خود محافظت کنیم.
