بررسی همگرایی رفاه اجتماعی درون منطقه ای ایران
بر اساس آینده نگاری مرکز آمار ایران:
با توجه به اینکه توسعه منطقه ای در رفاه همگانی باید نمایان شود، بررسی همگرایی رفاه اجتماعی درون منطقه ای ایران نشان میدهد:
استان های کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد و مازندران به سمت متوسط رفاه استان ها همگرا شده و استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، بوشهر، خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان، سیستان و بلوچستان، قم، گلستان، لرستان و هرمزگان از متوسط رفاه، واگرا می شوند.
همچنین، اکثر استانهای ایران دارای رفاه پایینتری نسبت به میانگین جامعه هستند، لذا توسعه متوازن رفاه مناطق صورت نگرفته است.
اثرات فضایی رفاه اجتماعی بین استانهای مختلف در همگرایی رفاه اجتماعی استان ها مؤثر نیست. در حقیقت استان هایی که اثرات فضایی رفاه اجتماعی در آنها مشهود است،همگرا نیستند. این حاکی از آن است که بده بستان کارا بین آن مناطق صورت نپذیرفته است و بیانگرنابرابری های منطقه ای و عدم توازن منطقه ای بین مناطق مختلف کشور است.
بر اساس مطالعات تحرک استان ها در سلسله مراتب استانی:
طی زمان به طور نسبی، مناطقی که وضعیت مناسبی از لحاظ توسعه یافتگی داشته اند وضعیت خود را حفظ کرده و وضعیت برخی مناطق از همان ابتدا بدتر بوده و طی زمان، سیاست های مناسبی برای بهبود این مناطق صورت نگرفته است؛ به طوری که از لحاظ توسعه یافتگی، تغییر محسوسی بین مناطق طی 25 سال مورد بررسی وجود ندارد و این نشاندهنده عدم تعادل و توازن منطقه ای است.
توسعه مناطق و استانهای کشور، تقریباً تمایل به مرکز دارد و اکثر استان های توسعه یافته در مرکز شهر قرار دارند. تهران همواره توسعه یافته ترین استان کشور محسوب شده است. همچنین توسعه یافتگی در استانهای همجوار مرکز به علت نزدیکی به مرکز بیشتر از استان های مرزی و حاشیه ای است.
استان های جنوبی ایران همواره جزء استان های توسعه نیافته به حساب آمده اند.
استان های با توسعه متوسط در نوار مرزی جنوب، جنوب غرب و شمال غرب کشور تمرکزیافته اند.
عدم تعادل و نابرابری در مناطق مختلف کشور غربی- شمالی و شرقی – جنوبی بین عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و … دیده میشود.
همچنین، نیمه غربی- شمالی کشور درصد بیشتری از عوامل را به خود اختصاص داده است.
به این ترتیب، تراکم اکثر عوامل جمعیت، اشتغال، دانشجو، باسوادی و … در مناطق نیمه غربی- شمالی کشور تجمع دارند که نشانه نابرابری و عدم تعادل در بین مناطق را به وضوح نشان میدهد.
