روش شناسی آینده پژوهی

روش شناسی
آینده پژوهی با روش شناسی علمی، اگر چه نزدیک، اما متفاوت است.تهیه و تدوین سناریو‌های
محتمل از آینده‌، گاه چنان با عدم قطعیت‌هایی روبروست که روش شناسی علمی نمیتواند
راهی برای اثبات نتایج آن ارائه نماید با وجود این آینده پژوهان بایستی با روش
تحقیق علمی آشنایی کامل داشته باشند .برای آینده پژوهی به فرایندهایی نیاز داریم:

فرایند
سازماندهی فکر و پارادایم‌های عام

فرایند
سازماندهی دانش موجود

فرایند
سازماندهی ایده‌های تازه

فرایند تشخیص
دگرگونی‌های اجتماعی در آینده

فرایند تشخیص
تحولات فناوری در آینده

فرایند تشخیص
نیازهای آینده

فرایند ترسیم و
تصویر سازی آینده‌های محتمل

فرایند طراحی
آینده مطلوب و آرمانی

فرایند انتقال
از تصویرسازی تا سیاست گذاری و اقدام برای آینده

فرایند تشخیص
چگونگی پایدار سازی آینده مطلوب

برای رسیدن به
اهداف در آینده پژوهی، به کسب آگاهی ویادگیری وقدرت شهود و گمانه زنی وشناخت
الگوها و نواندیشی و تقویت روابط و تولید دانش و هم اندیشی و خلاقیت و مشورت و
برنامه ریزی و مدل سازی و تقسیم کار و تضارب آراء و ایجاد شرایط مناسب و مهارت و
هوشیاری و صرف انرژی و تامین منابع و انتقال تجربه‌ها و ایجاد تفاهم و همکاری و هم
رایی و اعتماد سازی و طراحی و تمرین و مقابله با موانع و سازماندهی، نیاز داریم.هنگامی که
آینده‌پژوه به بررسی آینده‌های محتمل می‌پردازد، کوشش می‌کند تا حد ممکن روشی علمی
را اتخاذ کند.

از جمله روش‌های
آینده‌پژوهی به این موارد اشاره شده است:

تحلیل روند

روش تأثیر متقاطع

روش دلفی

روش سناریوسازی

فناوری‌های کلیدی

چشم انداز سازی

نقشه راه

مدل‌سازی

شبیه سازی

و… هرنظام آینده
پژوهی وظایفی‌ مهم نیز دارد:

ایجاد
دانش «جدید»