گفتگوی تلویزیونی و تاک شو – زیر نظر استاد حسین فردرو
مبحث تولید و ضبط برنامه های تلویزیونی گفتگو محور زیر نظر استاد حسین فردرو بمنظور بهره گیری تولید کنندگان وکارگردانان حرفه ای تنظیم شده است .
قسمت ششم: بررسی تمایز ها بین گفتگوی تلویزیونی و تاک شو
برنامه گفتگوی تلویزیونی اختراع پخش در قرن بیستم بود. همان شکل قدیمی ارتباط، مکالمه و تبدیل آن به شکلی کم هزینه و محبوب با ارائه اطلاعات و سرگرمی به کمک فناوری های تلویزیون.برنامه گفت و گوی تلویزیونی یک شبه، در یک زمان یا در یک مکان ایجاد نشد. در طول چهل سال توسعه یافت.گفتگو در رادیو تا گفتگو های بداهه محبوب درتئاتر ریشه دارد، اما خوب است بین “گفتگوی تلویزیونی”( television talk) بدون اسکریپت و «نمایش‌های گفتگو» (talk shows ) نمایش‌هایی که عمدتاً حول محور گفتگو سازماندهی شده‌اند تمایز قائل شویم.
“گفتگوی تلویزیونی” نمایانگر تمام اشکال مکالمه بدون نسخه و خطاب مستقیم به مخاطبان از ابتدا در تلویزیون حضور داشت. این نوع گفتگوی “زنده” بدون فیلمنامه یکی از اصول اولیه است که تلویزیون را از صنعت فیلم، عکاسی، ضبط و کتاب متمایز می کند. گفتگوی تلویزیون تقریباً همیشه توسط یک گوینده یا چهره میزبان تنظیم می شود .اروینگ گافمن، آن را به عنوان “گفتگوی تازه” (fresh talk )، یعنی گفتگوی که به نظر می رسد خودجوش است ارائه نمود.
گفتگوی تلویزیونی انواع مختلف دارد و آنچه بیننده روی آنتن می بیند و می شنود توسط نویسندگان، تهیه کنندگان، مدیران صحنه و خدمه فنی شکل گرفته و متناسب با الگوها و فرمول های تلویزیون طراحی شده است. سنت اصلی گفتگو از اخبار توسعه یافته و شکل سرگرمی گرفته ، با انواع برخوردهای اجتماعی بازنگری شده و برای تلویزیون تطبیق داده شده است. به عنوان مثال، گفتگو درتلویزیون از :
نمایش های بازی ( game shows )،
نمایش های دوستیابی ( dating or relationship shows )،
نمایش برخوردهای حقوقی (دادگاه مردم) (People’s Court )،
یا نمایش های جوک (Candid Camera )بهره گیری می نماید، اما این برنامه‌ها دارای نوعی سخنرانی هستند و به ندرت به عنوان «نمایش‌های گفتگو» (talk shows )نامیده می‌شوند.
«تاک شو» به عنوان نمایشی است که کاملاً واضح و آگاهانه ساخته شده است. برای ماندن مداوم روی آنتن ، یک برنامه تاک شو باید از محدودیت های زمانی و مالی سخت پیروی کند.به عنوان مثال، لازم است برای فرصت های تبلیغاتی که باید در سرتاسر نمایش ظاهر شوند، زمان در نظر گرفته شود. بایستی نسبت به موضوعاتی که برای میلیون ها مخاطب انبوه پخش می شود حساس بود.این نوع نمایش تقریباً همیشه توسط یک مجری یا تیم میزبان (Host/Forms )اجرا می شود. برنامه های گفتگو اغلب با نام مجری در عنوان مشخص می شوند، که نشان دهنده اهمیت آن است.مجری در برنامه گفتگوی تلویزیونی، در واقع، ترکیب و نتیجه میزبان/فرم ها می باشد.
یک مثال خوب از اهمیت میزبان به شکلی که یک برنامه تاک شو به خود می گیرد، The Tonight است.
The Tonight Show در سال 1954 با استیو آلن به عنوان اولین مجری آن در NBC پخش شد. در حالی که قالب و سبک متمایز خود را در چهار دهه اول پخش خود، حفظ کرد.این برنامه با هر میزبان متوالی به طور قابل توجهی تغییر کرد. استیو آلن، ارنی کواچ، جک پار،جانی کارسون و جی لنو[1] هر کدام The Tonight Show را به سمت و سویی جدید بردند. هر کدام از این مجریان، نمایش را با شخصیت ها و سبک های مدیریتی متمایز نشان دادند.
اگرچه بسیاری از برنامه‌های گفت‌وگو فقط هفته‌ها یا ماه‌ها ، یک بار اجرا می‌شوند اما برنامه‌های تاک‌شو و مجریان برنامه‌های تاک‌شوی ، حضور طولانی دارند. میانگین تعداد سال ها برای حضور در تلویزیون برای سی و پنج مجری برنامه گفتگوی اصلی فهرست شده زیر هجده سال بوده است.
MAJOR TALK SHOW HOSTS, 1948-94
Faye Emerson (1948-60), Arthur Godfrey (1948-61), Arlene Francis (1949-75), Dave Garroway
(1949-61,69), Garry Moore (1950-77), Art Linkletter (1950-70), Steve Allen (1950-84), Ernie
Kovacs (1951-61), Mike Wallace (1951-), Merv Griffin (1951-86), Edward R. Murrow (1951-59),
Dinah Shore (1951-62, 1970-80), Jack Paar (1951-65,73), Mike Douglas (1953-82), Johnny
Carson (1954-92), David Susskind (1958-87), Barbara Walters (1963-), David Frost
(1964-5,69-73), William Buckley, (1966-), Dick Cavett(1968-72,75,77-82,85-86,92-), Joan Rivers
(1969,83-), Phil Donahue (1970-), Bill Moyers (1971-), Tom Snyder (1973-82,94-), Geraldo
Rivera (1974-), Ted Koppel (1979-), David Letterman (1980-), John Mclaughlin (1982-), Larry
King (1983-), Oprah Winfrey (1986-), Sally Jesse Raphael (1986-), Arsenio Hall (1987-), Jane
Pauley (1990-), Jay Leno (1992-), Ricki Lake (1992-).
مجریان برنامه گفتگوی موفقی مانند مایک والاس، جانی کارسون، و باربارا والترز بریج بعنوان “سوپر ستارگان” بر نسل هایی از مخاطبان اثر گذاشتند وتاثیر آنها بر فرمت های گفتگوی تلویزیونی را نمی توان فراموش نمود.
برنامه های گفتگوی تلویزیونی در اصل از دو سنت اصلی پدید آمدند: اخبار و سرگرمی.
با گذشت زمان، اشکال ترکیبی ایجاد شد که اخبار، امور عمومی و سرگرمی را در هم آمیخت. این فرم‌های ترکیبی جایگاه متوسطی بین اخبار و سرگرمی را اشغال می‌کنند. میزبانانی همچون فیل دوناهو، اپرا وینفری و جرالدو ریورا، اغلب آموزش های خود را درروزنامه نگاری دیده اند. تقریباً یک سوم از مجریان اصلی برنامه گفتگو خارج از خبر و دو سوم دیگر مربوط به سرگرمی (به ویژه کمدی)( comedy in particular) بوده اند.
در سنت روزنامه نگاری، نام های ادوارد آر. مارو، مایک والاس، تد کوپل و بیل مویرز برجسته است. مجریان گفتگوی خبری مانند مارو، کوپل و مویرز گروه موسیقی ندارند،نقش های آنها به عنوان مجریان برنامه گفتگو، بسط نقش آنها است.
خبرنگاران و مفسران اخبار که تیم‌های صبحگاهی را میزبانی می‌کنند «گفتگوی شاد»( happy talk) و اطلاعات را نیز ترکیب می‌کنند و به طور کلی پیش زمینه یا پس زمینه اخبار می آیند. این قالب توسط Pat از NBC پیشگام شد.(مجری دیو گارووی[2] با برنامه امروز[3] در اوایل دهه 1950) .
میزبانانی که در برنامه‌های گفتگوی خبری صبح زود و به گویندگی اخبار عصرگاهی یا ساعات پربیننده ادامه دادند، عبارتند از: والتر کرانکیت، جان چنسلر، باربارا والترز، تام بروکاو و جین پولی… هر کدام یک سبک متمایز را در قالب مکالمه [4]خود ایجاد کردند.
این نوع میزبانی از پیشینه روزنامه نگاری می آمد اما درگیر در عرصه وسیع تری از موضوعات فرهنگی بود.مانند فیل دوناهو، اپرا وینفری و جرالدو ریورا که ترکیب اخبار، سرگرمی و موضوعات عمومی بودند.
در فیلد( زمینه) سرگرمی/گفتگوی متنوع( entertainment/variety talk)، برنامه گفتگوی آخر شب بود که خاص بود و اهمیت یافت. گفتگوهای آخر شب توجه ملی را به خود جلب کرد، و با موضوع”جنگ های” اواخر دهه 1960 و اوایل دهه 1970 داغ شد. در داخل ایالات متحده این گفتگو ها در مطبوعات ابعاد حماسی به خود گرفت و تأثیر آن سرگرمی‌های آخر شب به نظر می‌رسید که در برخی مواقع مخاطبان مجریان برنامه‌های گفت‌وگو از رهبران سیاسی یا دولتی در عصری که نظریه پردازان سیاسی به طور فزاینده ای نسبت به آن بدبین شده بودند ، بیشتر بود.
در طول دهه 1960، 1970 و 1980 ایده های سیاسی مونولوگ طنز جانی کارسون در برنامه Tonight show به عنوان آزمونی برای افکار عمومی در نظر گرفته شد.اما این فقط توانایی کمیک نبود که از آن خواسته می شد بلکه میزبانان آخر شب باید تکنیک مصاحبه پر جنب و جوش و سریع و مداوم داشته باشند.کنجکاوی که مستقیماً از دیدگاه های کمیک آنها و مهارت های گفتگوی پر جنب و جوش و توانایی آنها ناشی می شود.تعداد نسبتاً کمی از این میزبانان بیش از چند سال روی آنتن زنده ماندند.در واقع، در تمام دسته‌های برنامه‌های گفتگوی تلویزیونی که طی چهار دهه روی آنتن رفت،کمتر از سه دوجین مجری برنامه های گفتگوی خبری و سرگرمی وجود داشت که به این موفقیت دست یافتند.
در حالی که مجریان برنامه های گفتگو، نمایانگر مجموعه ای از سبک ها و رویکردها هستند، فرمت های برنامه های گفتگو در واقع کاملاً محدود است. به عنوان مثال، اخبار سخت[5] یا امور عمومی با علاقه عمومی[6] را می توان حول یک پانل متخصص و چهره خبری ایجاد کرد (Meet the Press).
قالب مجله برای یک موضوع واحد (Nightline)،
قالب مجله ای با موضوعات متعدد Sixty Minutes (شصت دقیقه)،
یا مصاحبه یک به یک میزبان/مهمان[7] (one-on-one host/guest interview )ایجاد کرد.
اینها قالب های استاندارد برای بحث در مورد موضوعات اخبار سخت هستند. به همین ترتیب، بحث و گفتگو اخبار نرم( soft news talk show) نشان می دهد که ترکیبی از سرگرمی، اخبار و امور عمومی نیز می تواند علاقمندی داشته باشد وحول یک موضوع واحد ( ماننددوناهو، اپرا، و جرالدو) و یا قالب چند موضوع مجله(مانند برنامه امروز، صبح بخیر آمریکا)، یا یک مصاحبه یک به یک میزبان/مهمان (باربارا والترز ویژه مصاحبه)انجام گردد. همچنین قالب‌های خبری/اطلاعاتی با علاقه خاص وجود دارد که بر این موارد تمرکز دارند.موضوعاتی مانند اقتصاد (هفته وال استریت)، ورزش (باشگاه ورزشی)، خانه‌داری/مد (ارن)، روانشناسی شخصی (دکتر روث)، تعمیر خانه (این خانه قدیمی)، ادبیات(نویسنده با منتقد ملاقات می کند) و آشپزی (جولیا چایلدز).
برنامه‌های گفتگوی سرگرمی( Entertainment talk shows) با تعداد محدودی از قالب‌ها نمایش داده می‌شوند.
روش های زیادی برای درک یک برنامه گفتگوی تلویزیونی( Television Talk Show) وجود دارد. ممکن است به عنوان یک روایت ادبی در نظر گرفته شود یا به عنوان یک متن اجتماعی.
برنامه های گفتگو شامل شخصیت ها،تنظیمات، و حتی یک ساختار طرح ساده که هر شب در در مقابل دوربین به نمایش گذاشته می شود.این روایت‌ها بر میزبان به‌عنوان محور متمرکز می‌شوند.شخصیت تکرار شونده ای که گفتگو را قاب بندی و سازماندهی می کند. برنامه های تاک شو می تواند به عنوان متون اجتماعی نیز دیده شود.تاک شوها در واقع تالارهایی هستند که جامعه در آن موضوعات را آزمایش می کند و با آنها کنار می آید. مسائل و مضامینی که ارزش‌های اساسی را تعریف می‌کنند، یعنی «شهروند» بودن، مشارکت‌کننده بودن و جامعه پذیری(به عضو آن جامعه تبدیل می شوند).
در اوایل دهه 1990، تحلیلگران سیاسی و اجتماعی توجه فزاینده ای به این اشکال داشتند.در بررسی تاریخچه برنامه‌های گفتگوی تلویزیونی می بینیم که اصطلاح “گفتگو شو” (talk show )یک اختراع نسبتاً دیرهنگام بود که در اواسط دهه 1960 مورد استفاده قرار گرفت، در سال 1993 تلویزیون یو اس ای تودی هفده برنامه تاک شو را فهرست کرد. در مجموع، از سال 1948 تا 1993 بیش از دویست برنامه تاک شو روی آنتن رفت. این نمایش ها را می توان به چهار چرخه یا تاریخچه تلویزیونی تقسیم کرد:
چرخه اول از سال 1948-1962 برگزار شد و میزبانانی مانند آرتور گادفری، دیو را به نمایش گذاشت.گارووی، ادوارد آر. مارو، آرلین فرانسیس و جک پار. این مجریان تجربه رادیویی وسیعی داشتند وقبل از آمدن به تلویزیون آن را تجربه کرده بودند و آنها پایه گذار گفتگوهای تلویزیونی شدند. در طی این دوران فرم‌های اصلی تاک شو – که عمدتاً از سنت‌های رادیویی و صحنه‌ای قبلی بیرون می‌آمدند- گرفته شد.
چرخه دوم دوره ای از 1962 تا 1972 را در بر می گیرد که شبکه ها از سال 1972 به قدرت رسیدند.حامیان مالی و آژانس های تبلیغاتی به عنوان نیروهای غالب در برنامه سازی گفتگو بودند. در دهه 1960 و اوایل دهه 1970سه چهره خود را در شبکه ها به عنوان مجریان گفتگو با قدرت ماندگار تثبیت کردند: جانی کارسون، باربارا والترز و مایک والاس. هر کدام با برنامه ای مرتبط بود که به موقعیت های خوب تبدیل شد.
چرخه سوم گفتگوهای تلویزیونی از سال 1970 تا 1980 به طول انجامید. این یک دوره رونق برای گفتگوهای تلویزیونی بود – و زمان اولین “گفتگو” که در سطح ملی پخش شد .فناوری‌های جدید تولید (استودیوهای تلویزیونی ارزان‌تر و هزینه‌های تولید)، روش های جدید توزیع (انتقال ماهواره ای و کابلی)، و تصمیمات کلیدی نظارتی به طور فزاینده ای موضوع را برای سرمایه گذاران سودآور و جذاب کرد.مجریان برنامه تاک شو مانند فیل دوناهو از این موقعیت استفاده کردند.
چهارمین دوره گفتگوهای تلویزیونی در بازه زمانی 1980 تا 1992 برگزار شد، دوره ای که معمولاً به عنوان عصر “پس از شبکه”( post-network ) شناخته می شود.
در هر یک از این چرخه‌های گفتگوی تلویزیونی، مجریان برجسته‌ای ظاهر شدند. از درون شخصیت ها و تیم های تولید موثر، و از بیرون توسط اقتصادی قدرتمند شکل گرفته اند،برای مثال آنچه جانی کارسون و دیوید لترمن نشان دادند را می توان در کهن الگوهای قبلی ردیابی کرد:
کهن الگوی شخصیت «یانکی» در تئاتر اولیه آمریکا و شخصیت «توبی» قرن نوزدهم
کهن الگوی مسخره کردن مصرف گرایی و سیاست آمریکا
بکارگیری طنز و کنایه
کهن الگوی نقد نمادهای نسلی (گرفتن “صدای” نسل خود ، چه به عنوان علت یا معلول و بکارگیری نماد نسلی)
جنبشی در تلویزیون چدید آمد که از آن به عنوان “شکل شفاف تلویزیون” یاد می شود.بیننده شکل شفاف تلویزیون را بدیهی می داند .دوربین، نورپردازی،سوئیچینگ و … به شکلی که تکنولوژی و شیوه های خود رسانه به کانون نمایش تبدیل می شود.
در تلویزیون در اوایل دهه 1990، مشخص شد که اپرا وینفری قدرت باقی ماندن بر روی آنتن پخش را داراست. اویکی از معدود مجریان برجسته تاک شوی دهه 1980 است که باقی ماند .عوامل متعددی در این موفقیت نقش داشتند. وینفری مدیریت هوشمندانه ای داشت. یک تیم و یک کمپین بازاریابی ملی ،حقوق پخش انحصاری ،استراتژی “Donahue-buster” توسط خود وینفری تعدیل شد، که سخت تلاش کرد تا بیش از حد ظاهر نشود.علاوه بر تکنیک های بازاریابی و تبلیغات اصلاح شده، مسائل فرهنگی نیز برجسته بودند. در کمپین وینفری نقش وینفری به عنوان مجری برنامه گفتگو از هویت او جدایی ناپذیر بود. سیستم های ارزشی و زیبایی شناسی سفید و سیاه. این سرزندگی او به عنوان یک نشانه دوگانه بود، او را برای مخاطبان ملی جذاب کرد.
برنامه های گفتگو، مانند روزنامه روزانه، اغلب به عنوان یک فرم یکبار مصرف در نظر گرفته می شود. به همین دلیل محققان نیز از برنامه های گفتگو غفلت کرده اند. گفتگوی تلویزیونی خلاقیت های متفاوت تلویزیون به عنوان یک رسانه بود. برنامه‌های گفت‌وگو در تلویزیون و مجریان آن اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده‌اند و به طور فزاینده ای تأثیرگذار است. آنها با ایده‌ها و آرمان‌های فرهنگی با قدرت با سیاستمدارن و دولتمردان گفتگو می‌کنند تا آنجا که مجریان برنامه های گفتگوی ملی تبدیل به جانشین شهروندان می شوند.
اولین اصل حاکم بر برنامه گفتگوی تلویزیونی این است که هر چیزی که در برنامه اتفاق می افتد به مجری که مشخصاً کنترل بالایی بر هر دو نمایش و تیم تولید دارد بر می گردد. از دیدگاه بازاریابی، میزبان برچسبی است که محصول را می فروشد. از دیدگاه سازمانی، ارزش ستاره میزبان( مجری سلبریتی) نقطه اتکای قدرت رسانه در مذاکرات قرارداد با تبلیغ کنندگان، مدیران شبکه و سندیکاها می باشد.
دومین اصل برنامه گفتگوی تلویزیونی این است که در زمان حال تجربه می شود. خواه این برنامه زنده باشد یا در مقابل تماشاگران استودیو با نوار ” زنده نمایی” ضبط شود.
برنامه‌های گفتگوی تلویزیونی به‌عنوان متون اجتماعی، به موضوعات اجتماعی و فرهنگی خود بسیار حساس هستندودر حالی که میزبان محور است و در زمان حال واقعی یا خیالی رخ می دهد به به امر تاریخی حساس است، و بر اساس شکلی از صمیمیت عمومی/خصوصی با مخاطبان داخل استودیو و در بیرون استودیو تعامل دارد.
تولید تاک شوها به طور سنتی ارزان بوده است. چیزی که به نظر می رسد یکی از ساده ترین و خودانگیخته ترین شکل های تلویزیون باشد اما می تواند بخش بزرگی از زمان پخش ایستگاه های تلویزیونی را به خود اختصاص دهد. تولید تاک شو ها می تواند در بررسی دقیق تر، یکی از پیچیده ترین و هنرمندانه ترین خلاقیت های عوامل تلویزیونی مانند کارگردانان و طراحان صحنه و مجری بازیگرها را ارائه نماید.
منبع : برداشتی آزاد از مقاله Bernard M. Timberg
تنظیم از : محسن فردرو
سایت فکرورزیFekrvarzi.ir
[1] Steve Allen, Ernie Kovacs, Jack Paar,
Johnny Carson, and Jay Leno
[2] Dave Garroway
[3] Today show
[4] more conversational format
[5] hard news
[6] public affairs show
[7] one-on-one host/guest interview
