مشکلات بزرگ جهان کدام است؟
بیورن لومبرگ
مشکلات بزرگ در جهان چیستند؟ مشکلات بسیار زیادی در جهان وجود دارد. ۸۰۰ میلیون نفر از گرسنگی رنج می برند. یک میلیارد نفر از آب آشامیدنی پاکیزه محروماند. دو میلیارد نفر از امکانات بهداشتی بی‌بهره‌اند. میلیونها نفر در اثر HIV و ایدز در حال مرگ هستند. ۲ میلیارد نفر بر اثر تغییرات آب و هوا به شدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت … مشکلات بسیار زیادی وجود دارد.
در یک دنیای ایده آل، ما همهی آن ها را حل خواهیم کرد، اما ما این کار را نمیکنیم. باید شروع کنیم به پرسش از خودمان، که اول کدام یک را باید حل کنیم؟ اگر ۵۰ میلیارد دلار برای خرج کردن در چهار سال آینده داشته باشیم ، کجا آن را باید خرج کنیم؟ ما ۱۰ تا از بزرگترین چالشها را در دنیا شناسایی کردیم،
تغییرات آب و هوا، بیماریهای مسری، درگیریها، تحصیلات، بی ثباتیهای اقتصادی، فسادهای حکومتی، سوء تغذیه و گرسنگی، مهاجرت جمعیت، مراعات اصول بهداشتی، یارانهها و موانع تجاری.
شما فکر میکنید که بزرگترین چیزها چیستند؟ از کجا برای حل این مشکلات باید شروع کنیم؟
نکته در اولویت بندی کردن مشکلات نیست، بلکه نکته در اولویت بندی کردن راه حل های مشکلات است.
چرا تاکنون چنین لیستی تهیه نشده بوده است؟ یک دلیل این است که اولویت بندی امری فوق العاده نا مناسب است. هیچ کس میل به انجام آن ندارد. البته، هر سازمانی دوست دارد که در اولویت بالای چنین لیستی باشد. ولی هر سازمانی همچنین اکراه دارد از این که در بالای این لیست نباشد. بیش از ۶۰ سال است که ما سازمان ملل را داریم، هنوز در واقع هرگز چنین لیست بنیادی را تهیه نکرده ایم از تمام کارهای بزرگی که در دنیا می توانیم انجام دهیم، این به این معنا نیست که ما در حال اولویت بندی نیستیم. هر تصمیم گیری ای یک اولویت بندی است، پس در حقیقت ما هم چنان در حال اولویت بندی هستیم، ما برای یک مدت بسیار طولانی فهرستی از انتخابها داشتیم. چیزهای بسیار بسیار زیادی وجود دارد که ما آن بیرون می توانیم انجام دهیم، اما ما قیمتها و سایزها را نداشتیم. ما ایده ای نداشتیم. تصور کنید که به رستوران می روید و یک منوی بزرگ دریافت می کنید، اما هیچ ایده ای ندارید که قیمتها چقدر است. شما می دانید که یک پیتزا میخواهید، اما هیچ ایده ای ندارید که قیمتش چقدر است. قیمتش می تواند یک دلار باشد یا ۱٫۰۰۰ دلار. میتواند یک پیتزای خانواده باشد، میتواند پیتزا با سایزی برای یک نفر باشد، درست است؟ ما دوست داریم این چیزها را بدانیم.
ما ۳۰ نفر از بهترین اقتصاد دانان جهان را در کپنهاک جمع کردیم، ما چه میتوانیم بکنیم ؟ هزینهها چه میزان خواهد بود. و سود آن چه خواهد بود؟ ما آنها را ” تیم رویایی ” نامیدیم.
آنچه آن ها به صورت اساسی انجام دادند این بود که یک فهرست اولویت بندی تهیه نمودند.
موضوع این نیست که بگوییم گرم شدن کره ی زمین در حال اتفاق افتادن نیست. این نیست که بگوییم این یک مشکل بزرگ نیست. اما این است که بگوییم آن چه ما در مورد آن می توانیم انجام دهیم خیلی ناچیز است با یک هزینه ی گزاف. اساسا آنچه آن ها به ما نشان می دهند، متوسط تمام مدل های اقتصادی کلان، این است که کیوتو، اگر همه موافق باشند، حدود ۱۵۰ میلیارد دلار در سال هزینه دارد. این مقدار قابل توجهی پول است. این دو سوم کمک هزینه ی توسعه ی جهانی است که ما هر سال به جهان سوم می دهیم. هنوز این خیلی کم مفیدعمل می کند. تمامی مدلها نشان می دهند که این گرمایش را برای حدود ۶ سال به تعویق میاندازد . پس در حقیقت ایده اینجا این است که بگوییم، خب، ما مقدار خیلی زیادی پول هزینه کردیم برای انجام کاری که کم مفید است . برای اینکه به شما نوعی حس مرجع بدهم در حقیقت سازمان ملل حدس می زند که برای نیمی از آن مقدار برای حدود ۷۵ میلیارد دلار در سال، ما میتوانستیم تمام مسائل عمده و اساسی در دنیا را حل کنیم. ما میتوانستیم آب آشامیدنی سالم ارائه دهیم، سیستم فاضلاب، مراقبتهای بهداشتی اولیه و تحصیلات برای تک تک انسان ها در این سیاره. پس ما باید از خودمان بپرسیم، آیا ما میخواهیم که دو برابر این مقدار را خرج نماییم برای انجام دادن کاری که خیلی هم مفید است؟ یا اینکه نیمی از آن را برای انجام دادن مقدار شگفت انگیزی از کارهای مفید خرج نماییم؟ و در حقیقت این است که چرا این تبدیل به یک پروژه ی بد میشود. این نیست که بگوییم اگر ما تمام پول در دنیا را داشتیم، ما نمی خواستیم این کار را بکنیم. اما این است که بگوییم، وقتی ما این کار را نمیکنیم، این فقط به سادگی اولین اولویت ما نیست.
من دوست دارم که ۴ اولویت برتر را به شما نشان دهم که باید حداقل اولین اولویتهایی باشند که ما با آنها معامله میکنیم
چهارمین مشکل برتر مالاریا است — مواجه شدن با مالاریا. بروز مالاریا درمورد مبتلا شدن چندین میلیون نفر به صورت سالانه است. شاید حتی هزینه ای چند درصدی از تولید ناخالص داخلی داشته باشد سالانه برای ملل تحت تاثیر واقع شده. اگر ما حدود ۱۳ میلیارد دلار برای ۴ سال آینده سرمایه گذاری می کردیم می توانستیم بروز آن را به نصف برسانیم. می توانستیم از مرگ ۵۰۰٫۰۰۰ نفر جلوگیری به عمل آوریم، اما شاید مهم تر از آن، ما می توانستیم از مبتلا شدن حدود یک میلیون نفر در سال جلوگیری به عمل آوریم. ما می توانیم به صورت خیلی موثری توانایی آن ها را در مواجهه با خیلی دیگر از مشکلاتی که دارند افزایش دهیم — البته، سرانجام، با گرم شدن کره ی زمین هم مواجهه داشته باشیم.
سومین مشکل برتر، تجارت آزاد بود. اساسا، مدل ها نشان دادند که اگر ما می توانستیم تجارت آزاد داشته باشیم، و خصوصا کاهش میزان یارانه ها در ایالات متحده و اروپا اساسا ما می توانستیم به اقتصاد جهانی روح ببخشیم با عدد حیرت انگیزی حدود ۲٫۴۰۰ میلیارد دلار در سال، که نیمی از آن متعلق به جهان سوم است. دوباره، نکته این است که بگوییم در حقیقت ما می توانستیم ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون نفر را از فقر بیرون بکشیم. اساسا خیلی سریع در حدود ۲ تا ۵ سال. این سومین کار برتری است که ما می توانستیم انجام دهیم.
دومین کار برتر می تواند تمرکز بر روی سوءتغذیه باشد. نه تنها سوءتغذیه در کل بلکه راه ارزانی برای مواجهه با سوءتغذیه وجود دارد، یعنی، کمبود ریزمغذی ها. اساسا، حدود نیمی از جمعیت جهان کمبود آهن، روی، ید و ویتامین آ دارند. اگر ما حدود ۱۲ میلیارد دلار سرمایه گذاری کنیم، می توانیم تاخت و تاز شدیدی نسبت به آن مشکل صورت دهیم. این می تواند دومین سرمایه گذاری برتری که ما می توانیم انجام دهیم باشد.
و بهترین پروژه این می تواند باشد که بر روی ایدز/ اچ آی وی تمرکز نماییم. اساسا اگر ما ۲۷ میلیارد دلار در ۸ سال آینده سرمایه گذاری کنیم، می توانیم از ۲۸ میلیون مورد جدید ایدز / اچ آی وی جلوگیری به عمل آوریم. دوباره، آنچه این منجر به آن می شود و آنچه این بر آن متمرکز می شود بیان می کند که دو روش کاملا متفاوت برای مواجه شدن با ایدز / اچ آی وی وجود دارد. یکی درمان است، دیگری پیشگیری است. و دوباره، در یک دنیای ایده آل، ما هر دو را انجام می دهیم. اما در دنیایی که ما هیچ کدام را انجام نمی دهیم، یا این که خوب انجامش نمی دهیم، حداقل ابتدا باید از خودمان بپرسیم که ابتدا کجا سرمایه گذاری کنیم. و درمان خیلی خیلی بیشتر از درمان هزینه بر است. پس اساسا، آن چه این تمرکز بیان می کند، ما می توانیم با سرمایه گذاری در پیشگیری کارهای بیشتری انجام دهیم. اساسا برای آن مقدار پولی که هزینه می کنیم می توانیم X مقدار کار مفید در درمان انجام دهیم، و ۱۰ برابر کار بیشتر در پیشگیری انجام دهیم. پس دوباره، آنچه ما بر آن تمرکز می کنیم پیشگیری به جای درمان است، در اولین روش.
آنچه این فهرست واقعا انجام می دهد این است که ما را وا می دارد تا درباره ی اولویت ها بیاندیشیم.
ما نیاز داریم تا اولویت هایمان را مرتب کنیم. حتی اگر این با شیوه ای که ما این مشکل را می بینیم مطابقت نمی کند.
آیا این واقعا لیست صحیحی است که ما تهیه کرده ایم؟
ما ۸۰ نفر از افراد جوان از سرتاسر جهان را دعوت نمودیم تا بیایند و مساله ی مشابه را حل نمایند. تنها دو شرط لازم برای آن ها این بود که دانشجوی دانشگاه می بودند، و زبان انگیلیسی صحبت می کردند. اکثریت آنها از کشورهای در حال توسعه بودند. همه ی آن ها ایده های مشابهی داشتند اما می توانستند به صورت گسترده به خارج از محدوده ی بحث بروند و قطعا آن ها این کار را کردند، تا به لیست خودشان برسند. و موضوع شگفتی آور این بود که لیست آن ها خیلی مشابه بود — با سوء تغذیه و بیماری ها در بالای لیست و تغییرات آب و هوایی در پایین لیست. ما این کار را به دفعات بیشتری انجام داده ایم. خیلی سمینارهای دیگر و دانشجویان دانشگاه ها و چیزهای مختلف دیگری وجود داشته. همه ی آن ها لیست های خیلی مشابهی داشتند. و این به من امید خیلی زیادی می دهد، واقعا، در بیان این که من ایمان دارم که روشی روبروی ما وجود دارد که ما را به شروع به فکر درباره ی اولویت ها وا میدارد. و بیان اینکه، چیز مهم در جهان چیست؟ البته، در یک دنیای ایده آل، دوباره ما دوست داریم که همه کار را انجام دهیم. اما اگر ما انجامش ندهیم، سپس می توانیم شروع کنیم به فکر راجع به اینکه از کجا باید شروع نماییم ؟
” بیایید کارهایی که کم مفید است اما هزینه ی بالایی دارد را انجام ندهیم نه کارهایی که نمی دانیم چطور انجام شان دهیم، بلکه بیایید کارهای عظیمی که با انجام مقدار زیادی کار مفید هزینه ی خیلی کمی دارند را انجام دهیم، همین حالا.”
من امیدوارم که این روش به ما کمک کند تا بتوانیم اولویت بندی های بهتری را تنظیم کنیم و فکر کنیم که چطور بهتر می توانیم برای رفع مشکلات ؛ تلاش کنیم .
