سگ های شگفت انگیز برای نجات در آب!
نویسنده: داوود سلیانچی
رئیس انجمن جت اسکی و جت بُت
سگ‌های نجات آبی واقعاً شگفت‌انگیز هستند! این سگ‌ها با توانایی‌های جسمانی و هوشیاری بالا می‌توانند در عملیات امداد و نجات در آب‌ها نقش حیاتی ایفا کنند. نژادهایی مانند نیوفاندلند و لبرادور به دلیل قدرت شنا و تمایل طبیعی به آب، اغلب برای این وظایف آموزش می‌بینند. آنها می‌توانند افراد غرق‌شده یا دچار مشکل در آب را شناسایی کرده و به سرعت به سوی آنها شنا کنند تا کمک رسانی کنند.
ویژگی‌های شگفت‌انگیز سگ‌های نجات آبی:
- شناگران قدرتمند: نیوفاندلندها دارای بدنی بزرگ و عضلانی هستند که به آنها اجازه می‌دهد حتی در آب‌های پر تلاطم هم به خوبی حرکت کنند.
- هوش بالا: این سگ‌ها با یادگیری دستورات پیچیده و داشتن غریزه نجات، قادر به انجام وظایف دقیق در شرایط اضطراری هستند.
- حس قوی تشخیص: توانایی حس کردن خطر و واکنش سریع نسبت به وضعیت‌های اضطراری از ویژگی‌های بارز آن‌هاست.
- آموزش پیشرفته: این سگ‌ها برای انجام عملیات نجات، تحت آموزش‌های حرفه‌ای قرار می‌گیرند که شامل شنا کردن، یدک کشیدن افراد غرق‌شده، و حتی حمل تجهیزات نجات است.
در بسیاری از کشورها، این سگ‌ها به عنوان بخشی از تیم‌های نجات ساحلی به کار گرفته می‌شوند و حضور آنها می‌تواند به طور قابل توجهی میزان نجات‌یافتگان از غرق شدن را افزایش دهد.
اگر قصد دارید به این موضوع در انجمن امداد و نجات آبی اشاره کنید، می‌توانید به اهمیت تربیت و استفاده از این سگ‌ها برای نجات جان مردم اشاره کنید و نقش آنها را در افزایش ایمنی سواحل برجسته نمایید.
در بسیاری از کشورها، سگ‌های نجات آبی به عنوان بخش مهمی از تیم‌های امداد و نجات ساحلی و دریایی آموزش داده می‌شوند. این سگ‌ها در کنار امدادگران حرفه‌ای فعالیت می‌کنند و می‌توانند در مواقع بحرانی جان انسان‌ها را نجات دهند. در زیر به چند مورد از کشورهایی که پرورش و آموزش سگ‌های نجات آبی را جدی می‌گیرند، اشاره شده است:
۱. ایتالیا – (مدل پیشرو در آموزش سگ‌های نجات آبی)
ایتالیا یکی از کشورهای پیشرو در زمینه آموزش سگ‌های نجات آبی است. سازمان‌هایی مانند Scuola Italiana Cani Salvataggio (SICS)، که به معنای “مدرسه سگ‌های نجات ایتالیا” است، به پرورش و آموزش سگ‌ها برای امداد و نجات در آب می‌پردازند.
- آموزش تخصصی: سگ‌ها در این کشور آموزش‌های کاملاً تخصصی در زمینه شنا، یدک کشیدن غریق، پرش از قایق‌ها یا هلی‌کوپترها، و همچنین پیروی از دستورات نجات‌دهنده دریافت می‌کنند.
- استفاده در سواحل و دریاچه‌ها: این سگ‌ها در سواحل شلوغ و دریاچه‌های تفریحی مشغول به کار هستند و می‌توانند به طور خودکار یا با دستور مربی به افراد نیازمند کمک کنند.
۲. آمریکا
در آمریکا، سگ‌های نژاد لبرادور و نیوفاندلند برای عملیات نجات در آب به کار گرفته می‌شوند. سازمان‌های نجات دریایی اغلب با سگ‌ها برای جستجو و نجات قربانیان در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و سواحل همکاری می‌کنند.
- نقش حیاتی در گارد ساحلی: برخی از این سگ‌ها به عنوان اعضای گارد ساحلی آمریکا کار می‌کنند و با مهارت‌های بالای شنا و قدرت بدنی خود، عملیات نجات افراد غرق‌شده را انجام می‌دهند.
۳. کانادا
در کانادا نیز، با توجه به گستردگی سواحل و دریاچه‌های آن، سگ‌های نجات آبی برای نجات افرادی که در محیط‌های آبی دچار مشکل می‌شوند آموزش داده می‌شوند.
- مربی‌گری تخصصی: مربیان حرفه‌ای در کانادا با تمرکز بر توانایی‌های طبیعی سگ‌ها در آب، آموزش‌هایی دقیق برای انجام عملیات نجات را ارائه می‌دهند.
۴. فرانسه
در فرانسه، نیوفاندلندها به عنوان نژاد اصلی در عملیات نجات آبی شناخته می‌شوند. این کشور برنامه‌های آموزشی جامع و گسترده‌ای برای تربیت این سگ‌ها دارد.
- آموزش از سنین پایین: این سگ‌ها از سنین بسیار پایین آموزش‌های نجاتی دریافت می‌کنند و در کنار تیم‌های نجات دریایی یا غواصان فعالیت می‌کنند.
۵. آلمان
آلمان نیز یکی دیگر از کشورهای فعال در زمینه استفاده از سگ‌های نجات آبی است. سازمان‌های نجات آبی در این کشور، سگ‌ها را به عنوان کمک‌رسان‌های اصلی در عملیات نجات استفاده می‌کنند.
- سازمان‌های اختصاصی: آلمان دارای سازمان‌های اختصاصی است که وظیفه آموزش سگ‌های نجات‌دهنده را بر عهده دارند و در برنامه‌های آموزشی آنها از فنون پیشرفته استفاده می‌شود.
۶. بریتانیا
در بریتانیا، RNLI (Royal National Lifeboat Institution) که یک سازمان امداد و نجات دریایی است، در برخی مواقع از سگ‌های نجات آبی بهره می‌برد. این سگ‌ها در عملیات نجات در سواحل پرترافیک بریتانیا مشارکت دارند.
روند پرورش و آموزش سگ‌های نجات آبی:
- آموزش اولیه: توله سگ‌ها از سنین پایین شروع به یادگیری دستورات پایه مانند شنا کردن و پیروی از دستورات مربیان می‌کنند.
- تمرین با ابزار نجات: در مراحل بعدی، سگ‌ها با تجهیزات نجات مانند جلیقه‌های نجات، قایق‌های بادی و حتی هلی‌کوپتر آشنا می‌شوند.
- تمرین نجات واقعی: سگ‌ها تحت شرایط واقعی مانند آب‌های مواج، بارندگی شدید و سرما تمرین می‌کنند تا آمادگی کامل برای عملیات‌های نجات در شرایط دشوار را پیدا کنند.
مزایای استفاده از سگ‌های نجات آبی:
- سرعت عمل بالا: سگ‌ها به دلیل توانایی طبیعی در شنا، می‌توانند به سرعت به غریق دسترسی پیدا کنند.
- هوش بالا و فرمانبرداری: این سگ‌ها توانایی درک سریع دستورات پیچیده را دارند و می‌توانند در شرایط بحرانی به بهترین شکل عمل کنند.
- همکاری با انسان‌ها: سگ‌ها علاوه بر توانایی نجات، می‌توانند به امدادگران انسانی کمک کنند و با آنها به عنوان تیمی هماهنگ کار کنند.
در نتیجه، آموزش و پرورش سگ‌های نجات آبی یک ضرورت برای کشورهایی است که دارای سواحل، دریاچه‌ها یا رودخانه‌های وسیع هستند. این سگ‌ها با توجه به توانایی‌های بی‌نظیر خود، می‌توانند نقش بسیار مهمی در کاهش تلفات ناشی از غرق‌شدن ایفا کنند و به ایجاد سواحل ایمن‌تر کمک کنند.
ایتالیا به عنوان یکی از پیشروان جهانی در زمینه آموزش سگ‌های نجات آبی شناخته می‌شود. این کشور به طور گسترده و تخصصی سگ‌هایی مانند نیوفاندلند، لبرادور و گلدن رتریور را برای عملیات نجات در آب آموزش می‌دهد. یکی از مهم‌ترین سازمان‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کند، Scuola Italiana Cani Salvataggio (SICS) یا “مدرسه سگ‌های نجات ایتالیایی” است. این سازمان از بزرگ‌ترین و معتبرترین مدارس آموزش سگ‌های نجات آبی در جهان به شمار می‌رود و سالانه ده‌ها سگ نجات‌آموز را آماده به کار می‌کند.
تاریخچه و مأموریت SICS
Scuola Italiana Cani Salvataggio در دهه ۱۹۸۰ میلادی تأسیس شد و به سرعت تبدیل به یکی از مهم‌ترین مراکز آموزشی در این زمینه گردید. هدف اصلی این مدرسه، تربیت سگ‌هایی است که بتوانند در شرایط بحرانی در آب، مانند غرق‌شدگی، سیل، یا شرایط اضطراری دریایی، به کمک افراد نیازمند بشتابند.
ویژگی‌ها و آموزش‌های SICS
۱. آموزش چندمرحله‌ای: سگ‌های نجات آبی در SICS تحت آموزش‌های چندمرحله‌ای قرار می‌گیرند. این آموزش‌ها شامل:
- آموزش‌های پایه: شامل دستورات اولیه مانند فرمان‌پذیری، شنا و پیروی از مربیان.
- تمرین با تجهیزات نجات: سگ‌ها در این مرحله با تجهیزات مختلف نجات مانند جلیقه‌های نجات و قایق‌های نجات آشنا می‌شوند.
- عملیات پیشرفته: در مراحل پیشرفته، سگ‌ها آموزش می‌بینند که چگونه افراد غرق‌شده را به سمت ساحل یا به قایق نجات هدایت کنند و حتی در مواقع اضطراری از هلی‌کوپتر پرش کنند تا به افراد گرفتار در آب کمک کنند.
۲. همکاری با نیروی دریایی و گارد ساحلی: یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد SICS، همکاری نزدیک با گارد ساحلی ایتالیا و نیروهای دریایی این کشور است. سگ‌های نجات آبی در عملیات‌های واقعی، به ویژه در سواحل شلوغ و پرخطر، مانند سواحل آمالفی و دریاچه کومو، فعالانه شرکت می‌کنند و با همکاری گارد ساحلی و قایق‌های امداد کار می‌کنند.
۳. آموزش سگ‌ها برای پرش از هلی‌کوپتر: یکی از جذاب‌ترین و چالش‌برانگیزترین آموزش‌ها در SICS، آموزش سگ‌ها برای پرش از هلی‌کوپتر است. سگ‌ها با همراهی مربیان خود از هلی‌کوپتر به آب پرش می‌کنند و سپس به سمت غریق شنا کرده و عملیات نجات را انجام می‌دهند. این نوع آموزش به سگ‌ها اجازه می‌دهد تا در عملیات‌های نجات در مناطق دورافتاده و دسترسی‌ناپذیر کارآمد باشند.
نقش سگ‌های نجات آبی در ایتالیا
۱. حضور در سواحل پرتردد: سگ‌های نجات آبی SICS معمولاً در سواحل پرتردد مانند ساحل آمالفی، ساحل ریمینی و دریاچه گاردا حضور دارند و به امدادگران و نجات‌دهندگان در تأمین امنیت آب‌ها کمک می‌کنند. با توجه به اینکه ایتالیا دارای تعداد زیادی مناطق توریستی در نزدیکی دریا و دریاچه است، این سگ‌ها نقش بسیار مهمی در جلوگیری از حوادث غرق‌شدن دارند.
۲. عملیات‌های نجات در شرایط اضطراری: سگ‌های نجات آبی در ایتالیا در شرایط اضطراری مانند سیلاب‌ها و فجایع طبیعی نیز به کار گرفته می‌شوند. این سگ‌ها با شنا کردن در آب‌های متلاطم و پرخطر می‌توانند به سرعت به افراد گرفتار در آب کمک کنند.
۳. برنامه‌های نمایشی و آموزشی: علاوه بر عملیات‌های واقعی، سگ‌های نجات آبی ایتالیا در برنامه‌های نمایشی و آموزشی عمومی نیز شرکت می‌کنند تا آگاهی مردم را درباره ایمنی در آب و اهمیت آموزش نجات افزایش دهند. این نمایش‌ها در سراسر ایتالیا، به ویژه در فصل تابستان، برگزار می‌شوند و شامل نمایش مهارت‌های نجات توسط سگ‌ها، شنا با تجهیزات نجات و شبیه‌سازی عملیات‌های نجات است.
موفقیت‌ها و دستاوردها
سگ‌های نجات آبی ایتالیا طی سال‌ها موفق به نجات جان صدها نفر در سواحل و آب‌های داخلی این کشور شده‌اند. این سگ‌ها با توجه به توانایی‌های بالای جسمانی و هوشی، می‌توانند با سرعت و دقت بالا به قربانیان غرق‌شده کمک کنند و در شرایط بحرانی به عنوان کمک‌یار امدادگران انسانی عمل کنند.
نژادهای مورد استفاده
در SICS، سه نژاد اصلی بیشتر برای نجات آبی تربیت می‌شوند:
- نیوفاندلند: این نژاد به دلیل جثه بزرگ، قدرت بالا، و غریزه طبیعی شناگری یکی از بهترین نژادها برای عملیات‌های نجات آبی است.
- لبرادور رتریور: لبرادورها به خاطر هوش بالا و توانایی فرمان‌پذیری قوی خود به راحتی آموزش می‌بینند و در شرایط مختلف می‌توانند عملکرد بسیار خوبی داشته باشند.
- گلدن رتریور: این نژاد به دلیل رفتار دوستانه، هوش بالا و توانایی شناگری نیز یکی از انتخاب‌های اصلی برای نجات آبی در ایتالیا است.
نتیجه‌گیری
ایتالیا با داشتن سازمان‌هایی مانند SICS و روش‌های پیشرفته آموزشی، به عنوان یکی از پیشروان در زمینه آموزش سگ‌های نجات آبی شناخته می‌شود. این سگ‌ها نه تنها در سواحل شلوغ و پرترافیک حضور دارند، بلکه در شرایط بحرانی و فجایع طبیعی نیز نقش حیاتی ایفا می‌کنند. آموزش‌های پیشرفته و استفاده از سگ‌ها در عملیات‌های نجات، به بهبود ایمنی در آب و کاهش تلفات ناشی از غرق‌شدن کمک کرده است.
در ایران با توجه به جمعیت مسلمان و حساسیت‌های فرهنگی و دینی نسبت به استفاده از سگ‌ها، به‌خصوص در محیط‌های عمومی، هرگونه بهره‌برداری از سگ‌ها، از جمله سگ‌های نجات آبی، نیازمند رویکردی مبتنی بر درک صحیح از موازین شرعی و فرهنگی است. با این حال، راه‌هایی وجود دارد که ایران می‌تواند از توانایی‌های بی‌نظیر سگ‌های نجات آبی در عملیات امداد و نجات استفاده کند و همزمان به ملاحظات دینی و فرهنگی توجه داشته باشد:
۱. توجیه استفاده از سگ‌ها در شرایط اضطراری
در دین اسلام، استفاده از سگ‌ها در شرایط خاص و ضروری مانند جستجو و نجات، حفاظت، و حتی کشاورزی پذیرفته شده است. در شرایط اضطراری، مانند نجات جان انسان‌ها، به‌کارگیری سگ‌ها می‌تواند قابل قبول باشد. بنابراین، نجات جان افراد از غرق‌شدن، یک ضرورت شرعی محسوب می‌شود و می‌تواند توجیه‌پذیر باشد. برخی مراجع دینی بر این نکته تأکید کرده‌اند که اگر استفاده از سگ‌ها برای نجات جان انسان‌ها باشد و این کار از طریق دیگری ممکن نباشد، استفاده از سگ نه تنها مجاز بلکه واجب است.
۲. آموزش و استفاده کنترل‌شده
- آموزش محدود به مناطق مشخص: سگ‌های نجات آبی می‌توانند در مناطقی خاص مانند سواحل، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها مستقر شوند. حضور آنها در محیط‌های عمومی به گونه‌ای باشد که افراد غیرضروری با آنها در تماس نباشند، مثلاً در قایق‌های نجات یا مناطق امدادی.
- استفاده از تجهیزات حفاظتی: سگ‌های نجات می‌توانند از لباس‌ها و تجهیزات خاص مانند جلیقه‌های نجات استفاده کنند که تماس مستقیم آنها با افراد به حداقل برسد و از لحاظ بهداشتی و شرعی دغدغه‌ای برای مسلمانان ایجاد نکند.
۳. آموزش امدادگران و ترویج آگاهی عمومی
- ترویج آگاهی از نقش سگ‌های نجات: با توجه به اینکه بسیاری از مردم از قابلیت‌های نجات‌بخشی سگ‌ها در شرایط بحرانی مطلع نیستند، می‌توان از طریق رسانه‌ها و انجمن‌های امداد و نجات آبی، نقش حیاتی این سگ‌ها را توضیح داد. اطلاع‌رسانی درباره اینکه این سگ‌ها چگونه جان انسان‌ها را نجات می‌دهند و اهمیت آن در کاهش حوادث ناگوار، می‌تواند به پذیرش عمومی کمک کند.
- آموزش امدادگران و کاهش تماس مستقیم: امدادگران باید آموزش ببینند که چگونه با سگ‌ها همکاری کنند بدون اینکه تماس مستقیم یا غیرضروری با آنها داشته باشند. این می‌تواند نگرانی‌های شرعی برخی افراد را کاهش دهد.
۴. استفاده از روش‌های نوین و فن‌آوری‌های مکمل
ایران می‌تواند علاوه بر استفاده از سگ‌های نجات، تکنولوژی‌های مدرن مانند پهپادهای امدادی، قایق‌های خودکار و ابزارهای دیگر را به‌کار گیرد که مکملی برای استفاده از سگ‌های نجات باشد. این ترکیب می‌تواند نقش سگ‌ها را محدودتر کند و در عین حال از کارآیی آنها در عملیات‌های نجات بهره‌برداری کند.
۵. مشاوره با مراجع دینی و رعایت موازین شرعی
برای پیشگیری از هرگونه حساسیت دینی، انجمن‌ها و سازمان‌های مرتبط با امداد و نجات می‌توانند با مراجع دینی مشورت کنند و رهنمودهای لازم را برای استفاده صحیح و مطابق با اصول شرعی دریافت کنند. این مشاوره‌ها می‌تواند به تدوین یک چارچوب قانونی و اخلاقی برای به‌کارگیری سگ‌های نجات آبی کمک کند.
۶. تفکیک وظایف نجات‌دهنده‌ها و سگ‌ها
در برخی موارد، سگ‌های نجات ممکن است بدون تماس مستقیم با افراد غریق عمل کنند. به‌طور مثال، سگ‌ها می‌توانند طناب نجات یا جلیقه را به فرد غریق برسانند و مربی یا نیروی نجات‌دهنده انسان وظیفه انتقال فرد به قایق یا ساحل را بر عهده بگیرد. این نوع همکاری بین سگ و انسان می‌تواند میزان تماس مستقیم را کاهش داده و دغدغه‌های شرعی را رفع کند.
۷. استفاده از سگ‌های نژاد مناسب و تربیت‌شده
سگ‌هایی که برای نجات آبی تربیت می‌شوند، معمولاً دارای خلق و خوی آرام و کاملاً فرمان‌بردار هستند. نژادهایی مانند نیوفاندلند و لبرادور، به دلیل طبیعت دوستانه و تربیت‌پذیری بالای خود، گزینه‌های ایده‌آلی برای این کار هستند. این سگ‌ها به خوبی در شرایط سخت و بحرانی کنترل می‌شوند و از آنجا که برای مأموریت‌های خاص تربیت شده‌اند، کمترین احتمال برخورد ناآگاهانه با افراد را دارند.
نتیجه‌گیری
ایران می‌تواند با در نظر گرفتن ضرورت‌های نجات جان انسان‌ها و در چارچوب ملاحظات دینی و فرهنگی، از سگ‌های نجات آبی بهره‌برداری کند. استفاده از این سگ‌ها در مناطق ساحلی و آبی و در شرایط خاص می‌تواند باعث نجات جان بسیاری از افراد شود، به شرطی که این اقدامات با رعایت دقیق اصول شرعی و اخلاقی و آموزش‌های کافی همراه باشد.
