ژورنالیسم تلویزیونی و برنامه های گفتگو محور- زیر نظر استاد حسین فردرو
بحث تولید و ضبط برنامه های تلویزیونی گفتگو محور زیر نظر استاد حسین فردرو بمنظور بهره گیری تولید کنندگان وکارگردانان ارشد تنظیم شده است .
قسمت هفتم :ژورنالیسم تلویزیونی و قالب های برنامه
ژورنالیسم تلویزیونی بعنوان یک نهاد سازماندهی شده و ویژه بصورت امری تخصصی در حال گسترش است . ژورنالیسم تلویزیونی با بسته های محتوا سرو کار دارد.محتوایی ترکیبی از اطلاعات و سرگرمی که در مسیر متقاعد سازی افکارعمومی و جامعه پذیری بکار می رود.یک متخصص ارتباطی با اطلاع رسانی، متقاعدسازی، تفسیر ،آموزش وهدایت کردن خبر سرو کار دارد و رسانه های الکترونیکی فرصت های بسیار خوبی برای گزارشگری در اختیار افراد گذاشته اند. افرادگوناگونی در ژورنالیسم تلویزیونی حضور و مشارکت دارند:
سردبیر، مجری برنامه، مصاحبه گر، تصویربردار، تهیه کننده،کارگردان ، نویسنده، دستیار تولید، مدیر فنی، نورپرداز، کارگردان صحنه، هماهنگ کننده، تبلیغ کننده، برنامه ریز، مشاور رسانه ای، مسئول روابط عمومی، …
روزنامه نگاری چاپی به مرور زمان در تلویزیون و در پخش آنلاین اینترنت نفوذ یافته است و به ابزار و روش های جدید روزنامه نگاری دست یافته است.همه روزنامه نگاران، صرف نظر از اینکه در کدام حوزه فعالیت دارند، یک حرفه مشترک دارند و آن داشتن یک عملکرد اجتماعی است. تفاوت در انتخاب ونحوه ارائه داستان ها در فرم های گوناگون است .گزارش های خبری، گزارش های ویژه، مجلات خبری تصویری ، مستندها و برنامه های گفتگو نمونه ای از ژورنالیسم تلویزیونی هستند. اسکریپت‌هایی که برای پخش آماده می‌شوند معمولاً متفاوت از متن چاپی نوشته می‌شوند ،«بسته» هایی از نوشته وکلام و سخنرانی و مصاحبه همراه با مجموعه‌ای از تصاویر و جلوه های گرافیکی و کلیپ‌های ویدیویی ویرایش‌شده ، برای اطلاع رسانی بکار می روند. ژورنالیسم برودکست ، همچون روزنامه نگاری چاپی وروزنامه نگاری وب ، با بی طرفی، دقیق وگزارش عینی رویدادها ، دارای ارزش های مشترک روزنامه نگاری هستند. همه آنها با استفاده از شبکه ای از خبرنگاران و منابع خبری برای کشف داستان ها و گزارش آنها تلاش می نمایند وکنترل تحریریه بر آن اعمال می شود و همگی نقش اجتماعی حیاتی در اطلاع رسانی عمومی را ایفا می کنند وزندگی افراد را تحت تاثیر قرار می دهند. همگی به دنبال انتقال نه تنها اخبار، بلکه تجزیه و تحلیل و سرگرمی هستند، اما ژورنالیسم تلویزیونی بر خلاف روزنامه نگاری چاپی که به افراد با سواد و بخش کوچکی از جامعه محدود می شود، با طیف گسترده ای از مردم روبرو می باشد.
ژورنالیسم تلویزیون تمایل به سرعت و تنوع دارد و داشتن سرعت عمل و جذب مخاطب را در اولویت قرار می دهد. تلویزیون با تصاویر و با صدا سروکار دارد، تلویزیون یک رسانه سمعی و بصری است .گزارش‌های تلویزیونی در مقایسه با گزارش‌های خبری چاپی، کوتاه هستند، رسانه تلویزیون می تواند شواهد بصری ارائه دهد،ژورنالیسم تلویزیونی فراتر از گزارش اخبار در تلویزیون است. اگر ژورنالیسم تلویزیونی را به دو بخش اخبار سخت و اخبار نرم تقسیم کنیم، اخبار سخت، اخبار سیاسی و رسمی و اخبار نرم به موضوعات اجتماعی و هنری و ورزشی و امور خدماتی و زندگی مردم می پردازد.در همه انواع ژورنالیسم بی طرفی، انصاف، نگاه متعادل وصداقت به تک تک داستان هایی که برای عموم ارائه می کنند ، اهمیت دارد.اخلاق عنصری است که اعتماد عمومی را برمی انگیزد وایستگاه ها و دست اندرکاران را در نظر عموم محبوب‌تر و قابل اعتمادتر جلوه می دهد.
امروزه درصد زیادی از مردم، اخبار و اطلاعات خود را از تلویزیون و رسانه های آنلاین دریافت می کنند. چرا که تلویزیون شواهد بصری از رویدادها ارائه می دهد و تصویر در ایجاد اعتبار یک رویداد بسیار مهم است. تلویزیون یک رسانه بسیار کارآمد از نظر سرعت و تاثیرگذاری است.اما پخش بیست و چهار ساعت موجب می شود که کانال های خبری تمایل پیدا کنند در ارائه وقایع پیش پاافتاده اغراق می کنند و رویدادهای غیر مهم و غیر خبری را به عنوان خبر معرفی می کنند و در ارائه فرم ها و قالب های مناسب کوتاهی نمایند.
معمولا ژورنالیسم تلویزیونی به استودیوهای تلویزیونی وابسته است . دلایل عملی آن اینست که در استودیو تلویزیونی امکانات ارتباطی مختلف به هم متصل می شوند و دکوراسیون و دوربین ها، میکروفون ها ، روشنایی و تجهیزات کنترلی مرتبط ،مانیتورها تصویرو دستگاه سوئیچ و میکس صدا به راحتی بکار گرفته می شوند.در یک تولید تلویزیونی در استودیو عوامل همکار متعددی حضور دارند وکارگردان مسئولیت کلی را بر عهده دارد .چرخه اخبار بیست و چهار ساعته به استودیو های تلویزونی متکی است.شامل پخش اخبار بسته بندی شده و پخش زنده است.هر بسته خبری شامل داستانی است که کاوش، عکسبرداری، ویرایش و بسیاری از کارهای آماده سازی بر روی آن انجام می شود. در ژورنالیسم تلویزیونی فرآیندها به خوبی تعریف شده اند. پکیج های متنوعی از رویدادها و تفسیر و اطلاع رسانی وجود دارد.
کلمه “پکیج” به یک محصول کامل اشاره دارد. به عبارت دیگر یک بسته خبری داستانی دارای قالب است که با دقت اسکریپت، تصویربرداری، تدوین و در نتیجه نهایی گزارش می شود. فرمول چه، کجا، چه زمانی، چه کسی، چرا و چگونه؟ بکار گرفته می شود. به داستان شکل های نهایی داده شده و خبر یا تفسیر خبر و یا مجله خبری و یا گفتگوی خبری نامیده می شوند. البته ژورنالیسم داستان نویسی نیست و نمی توان از روی تخیل داستان ساخت.
در این میان گفتگوی خبری و یا گفتگوی تلویزیونی در قرن بیستم ریشه در ژورنالیسم تلویزیونی دارد. یک شکل ارتباطی کم هزینه و محبوب که با ارائه اطلاعات و سرگرمی به کمک فناوری های الکترونیک، بیش از گذشته رونق گرفت.گفتگو از گذشته در تئاتر و رادیو بکارگرفته شده بود و ، “گفتگوی تلویزیونی” ( television talk) می توانست صورت دیگری از خبر و رویداد و تفسیر و تحلیل آن باشد.گفتگوی “زنده” یکی از عناصر جذاب مهم است که تلویزیون را از صنعت فیلم، عکاسی، ضبط و کتاب متمایز می کند.
بتدریج گفتگوی تلویزیونی در حوزه موضوعات اجتماعی گسترش یافته و سعی نمود از قالب خبری صرف خارج شود و فرم های دیگری را نیز تجربه نماید.زبان تلویزیون ،زبان تصویراست ونگارش تصویری به متخصصان آن نیاز دارد. واقعیت بالقوه رویداد، تنظیمات، انگیزه، و گفتگو، به زیبایی شناسی، حرکت و کنش دراماتیک تلویزیونی نیاز دارد و بنابراین کارگردانان اشخاصی هستند که اسکریپت ها را به زبان بصری، تبدیل می نمایند.
در زبان تصویر صداقت عنصری است که توسط بیننده دیده و درک می شود .رویداد صادق و شخصیت های صادق و موقعیت های صادقانه باعث دیده شدن صداقت در تصویرمی شوند.
در زبان تصویر عناصر درام نهفته است . در درام ، کنش و واکنش ، بیان احساسات شخصیت، کشمکش و گفتگو واستفاده مؤثر از نمادها برای انتقال تجربه نهفته است. تنظیماتی که عمل نمایشی را تکمیل می کند اولویت می یابد. موتیف های موسیقی، صدا، تصاویر و صحنه هایی که به تثبیت روحیه کمک می کنند.لباس ها، تنظیمات، موقعیت ها و فرهنگ مورد دقت و توجه قرار دارد. هر لحظه دراماتیک از عمل قبلی نشات می گیرد ، تفسیر می شود و پیوندی بین کلام و گفتگو و برش تصاویراست که لحظه های دراماتیک را خلق می کند.توالی منسجمی از تصاویر به حرکت رویداد و کنش دراماتیک اجازه می دهد تا تولید شود.
درام در گفتگوی تلویزیونی از درون شخصیت ها بیرون می آید . انسان در برابر خود، انسان در برابر انسان، انسان در برابر جامعه و طبیعت ، ساختاری از رقابت و کشمکش و درام را شکل می دهد به گونه ای که توجه و علاقه مخاطبان را جلب می کند.
تلویزیون مانند یک کارخانه است. در جریان بی پایانی از تولید محصول زنده می ماند.تلویزیون به درگیر کردن احساسات مخاطب، بیان روشن ایده ها ، بکارگیری روش های تازه و خلاق ، استفاده از تنوع شنیداری و بصری وابسته است.
اسکریپت در یک برنامه گفتگوی تلویزیونی بایستی به قطعات کوچک تقسیم شود. قطعات محتاطانه ای که بیننده بتواند انتخاب کند تا بین آنها حرکت کند. ارائه تنها زمانی موثر است که محتوا بصورت یک بسته ترکیبی، تقویت و آشکار شود. بسته بندی عالی نیز نمی تواند یک موضوع بی اهمیت و یا میهمانان ضعیف را نجات دهد. در گفتگوی تلویزیونی نمابندی و اندازه کادر هر نما اهمیت دارد و موضوع وقتی بخوبی روایت می شود که برش تصاویر بموقع و تامین کننده نیازهای دیداری مخاطب باشد.تصمیم گیری در مورد اینکه چه چیزی باید مورد تاکید قرار گیرد، با کارگردان است.آنچه باید هوشمندانه نشان داده شود کشمکش بین میهمانان و درگیرنمودن مخاطب با موضوع است.درک داستان وقتی اتفاق می افتد که بیننده از بهترین زوایا و کادرها بر صحنه اشراف داشته باشد وحقایق را در میان گفتگو و تصاویر کشف نماید. ارائه خوب باعث شور و هیجان شده و آرام و بی سر و صدا ، یک رویداد یا روند را معنا می کند. بنابراین، باید هوشیار، متعادل، عینی و بی طرف بود. ایجاد هیجان بی مورد و کاذب و فریاد زدن مجری و یا میهمانان و استفاده بی مورد از جلوه های تصویری موثر نخواهد بود.در میان گفتگو از وایپ و دیزالو dissolves استفاده نمی شود وهنگام انجام انتقال شات باید از برش های مستقیم استفاده کرد.گفتگو بایستی عینی و غیر عاطفی باشد.
قبل از ضبط یا تولید بایستی اسکریپت نوشته شود. بر این اساس از زبان گفتاری مناسب استفاده می شود و از کلمات دشوار اجتناب می گردد. کارگردان مسئول سازماندهی و هدایت محتوا روی آنتن است. به مجریان دستورات لازم را می دهد و مطمئن می شود که همه چیز در زمان مناسب اجرا می شود. مجری از طریق گوشي است با تهیه کننده و کارگردان در ارتباط است.مجری باید قدرت و دانش لازم را داشته و مسئولیت پذیر باشد. کارگردان تصمیم می گیرد که چه سبک و چه نوع فرم مناسبی را باید بکار گیرد. دوربینی ویژه ای می تواند عملکرد طبیعی سوژه یا میهمانان را دنبال نماید. سوالات باید به نفع پیشرفت موضوع پرسیده شود.لازم است کارگردان در مورد افراد و رویدادها به خوبی آگاه، علاقه مند و کنجکاو باشد.
زوایای بی شماری برای بیان محتوا وجود دارد. قبل از تصویربرداری و ضبط با طرف های درگیر به طور کامل صحبت می شود. وضوح و تمرکزدر داستان گویی موفق ضروری است.بایستی از منحرف شدن «تمرکز» بیننده جلوگیری نمود. گفتگوی تلویزیونی به یک پایان قوی نیاز دارد.
معمولاکارگردان با تیم دوربین در مورد ساختار بحث نموده و به دنبال پیشنهادات مناسب است.محتوای صوتی و تصویری باید پشتیبان یکدیگر باشند. ساختار و اسکریپت با توجه به تغییرات احتمالی بازنویسی می شود.
رویداد، تصمیم یا روند بر زندگی تعداد زیادی از مردم تأثیر می گذارد. پس برش ها باید به طور یکسان به جنبه ها و دیدگاه های مختلف بپردازد. برنامه ساز نباید بخشی از موقعیت شود یا سعی کند بر آن تأثیر بگذارد.بهتر است استانداردهای حرفه ای و اخلاقی رعایت شود.
گفتگو یک مکالمه متمرکز است که بمنظور به دست آوردن اطلاعات، تحلیل یا نظرات مصاحبه شوندگان انجام می شود.به طور کلی دو نوع گفتگو وجود دارد:گفتگوهای مبتنی بر شخصیت ها، و گفتگوهای موضوع محور
افراد برجسته اغلب روی دستاوردهای خود تمرکز می کنند،تراژدی ها، آزمایش ها و موفقیت ها. تلاش در این گونه گفتگوها ورود به دنیای میهمان است. ذهن و نگاه اجمالی به زندگی او. اغلب، چنین برنامه هایی در مورد زندگی شخصیت های فرهیخته ساخته می شود.
گفتگوهای های موضوعی با کارشناسان یا سیاستگذاران در مورد یک موضوع خاص انجام می شود… موضوعاتی مانند فناوری هسته ای، اشتغال روستایی، حق دسترسی به اطلاعات، اصلاحات مالیاتی، بودجه و غیره نمونه هایی از آن هستند. انواعی از این نوع گفتگو «بحث پانلی» است که در آن گروهی از کارشناسان دیدگاه ها و نظرات مختلفی را در مورد یک موضوع به اشتراک می گذارند،انتظار می رود کارشناسان ارائه غنی ودیدگاه های متنوع داشته باشند.
گفتگو با سلبریتی ها و شخصیت های معروف نیاز به تاکتیک و دقت زیادی دارد.
ژورنالیسم تلویزیونی با برنامه های زنده توسعه یافته است.گفتگوی تلویزیونی نیز در پخش زنده و در استودیودر بحث های میزگرد، برنامه های گفتگوی مبتنی بر مخاطب، نمایش های مناظره نقش موثر یافته است. کانال خبری تلویزیونی به پخش گفتگوهای خبری زنده علاقمند هستند و بدلیل اینکه «خبر محور» هستند، ترجیح می دهند گفتگوها محتوای خبری بیشتری در خود داشته باشد.اما گفتگوهای خبری بهتر است قبل یا بعد از اخبار به تفسیروتحلیل بپردازند.گفتگوهایی که به اخبار نرم یا سبک زندگی می پردازند و عناصری از سرگرمی را بکار می گیرند بیننده بیشتری دارند.
مانند همه کارهای تولید تلویزیونی، یک تیم خلاق متشکل ازتهیه کننده، دستیار تهیه ، دستیاران و خدمه فنی و کارگردان در مفهوم سازی و طراحی و اجرا مشارکت دارند و بیش از هر چیز نیاز به عقل سلیم و هماهنگی کارآمد دارد. مجری نباید فقط فردی خوش تیپ باشد، بلکه باید آگاه به موضوع باشد و مطالعات و دانش لازم در مورد موضوع داشته باشد. تسلط کامل بر زبان، واژگان، و استفاده از کلام کاملا ضروری است، تلفظ واضح و تلفظ خوب کلمات ، صدا و اعتماد بنفس از جمله توانایی یک مجری است.
ظاهر یک کانال، تصویر برند آن را تعریف و منعکس می کند.تصویر برند یک کانال، تصویر روانشناختی است که مردم از آن کانال دارند.معمولا در دنیا هر یک از کانال های تلویزیونی دارای ویژگی های خاص خود هستند.رنگ یا ترکیب رنگ غالب هر کانال ، طراحی لوگوی کانال و موقعیت آن بر روی صفحه نمایش،دکورها ،عناصر گرافیکی ،فونت ها الفبای مورد استفاده برای متن و اندازه آن، نوار کوچک زیر نویس صفحات ، و… همگی در تصویر سازی برند کانال در گفتگوی تلویزیونی مد نظر قرار می گیرد.
تلویزیون یک رسانه سمعی و بصری است وبه حداکثر رساندن امکانات و اجتناب از محدودیت های رسانه ضروری است. جذب و حفظ علاقه مخاطبان یک اصل چالش برانگیز برای برنامه ها و کانال های تلویزیونی است.تهیه کننده و کارگردان و عوامل تلویزیون اولین اشخاصی هستند که مهارت های لازم برای کنترل و هدایت تولید و تاثیر گذاری بر بینندگان و جلب توجه آنها را دارند وهنگام برنامه ریزی برای گفتگو در تلویزیون نکات لازم را مد نظر قرار خواهند داد.
با برداشت از مقاله TV Journalism & Programme Formats
تنظیم از : محسن فردرو
سایت فکرورزی Fekrvarzi.ir
