مقدمه کتاب تولید محتوا در رسانه های نوین
هر کس به جستجوی سرچشمه
چیزهایی برآید که از راههای بیشمار بر انسان تاثیر گذاشته است، وظیفه دشواری را
آغاز کرده است.
زندگی انسان‌ها با اندیشه و کنش انسانی همراه بوده است.ترکیب مشترک اندیشه و
دستاوردهای انسان فرهنگ و تمدن بشری را پدید آورده است.یافته‌ها و فرا یافته‌های گروهی
و جمعی با پیگیری خستگی ناپذیر انسان‌ها منشاء تحولات زندگی بشر بوده است.تفکر،
اکتشاف، اختراع،تجربه، ثبت و نگهداری دستاوردها و انتقال مفاهیم زنجیره پیشرفت
تمدن‌ها بوده است.در مجموعه دارایی‌ها و منابع طبیعی و غیر طبیعی بشر که امروز
اعیان زندگی نام گرفته است “تفکر
ذهنی و عمل خردورزانه” هسته
اولیه این صورت‌ها و اعیان است که به آن می‌توان محتوا نام داد.بدون تردید ادیان
الهی نیز سرچشمه تاریخی تفکر متعالی و محتوای ناب بوده اند.از عصرنوسنگی و آستانه
تاریخ که دگرگونی‌های عظیم فرهنگی پدید آمد تا امروز، فرهنگ و تفکر ذهنی و عمل خردورزانه،
بصورت یک فرایند مستمر
در طول زندگی افراد در جریان است.محتوا در واقع دارایی اصلی بشر است که بتدریج از
شکل‌های انتزاعی به سمت اعیان فیزیکی نمایان شده است.برای مثال ساختمان‌ها و
معماری شهری اعیان زندگی بشر نتیجه تفکر و اندیشه ذهنی است که از شکل انتزاعی به
سطح عینی تغییر یافته است.دارایی اصلی بشر محتواهایی است که بصورت اندیشه و منابع
فکری و سپس بصورت عینی و به کمک ابزارهای متفاوت قابل انتقال و اشتراک گذاری شده
است و مانند یک عنصر هسته‌ای زمینه تحرک و کنش انسانی را در جوامع مختلف فراهم می‌آورد.
امروزه، تغییر و تحولات در عرصه فناوری‌های ارتباطی موجب فراهم شدن توانایی‌های ارتباطی
نوینی شده است و سامانه‌های تولید محتوای قابل عرضه و فراگیردر فضای مجازی، با
سرعتی باورنکردنی در حال گسترش هستند.در این شرایط رسانه‌ها و سازمان‌ها بصورت مستمر
و مداوم بیش از دیگران نیازمند
داشتن سامانه‌های تولید محتوای فراگیر و عمومی هستند. تولید محتوای آسان،در دسترس، کاربر محور، انعطاف پذیر و ارزان و
قابل اندازه گیری و سنجش بر اساس اهداف
رسانه یا سازمان‌ها در فضای مجازی که بتواند در جهت مدیریت بهینه منابع صوتی و
تصویری سودمند باشد، اجتناب ناپذیر
خواهد بود. در تولید محتوای دیجیتال باید مجموعه داشته‌ها و منابع و دانش، تجربه
وقواعد آموزشی با هم ترکیب شده و بصورت یک محتوای ارتباطی نوین، در محیط مجازی به کاربران
عرضه شود.طراحی و تولید انواع محتوای مجازی با استفاده از جدیدترین فرآیندها و
استانداردهاو بر پایه نیازهای مخاطبین انجام میشود. چالش‌های تولید محتوا در فضای مجازی بیش از گذشته است. استفاده از
منابع نامعتبر، حفظ صحت محتوا در فضای مجازی را با مشکلات فراوانی روبرو کرده است
. تعدد منابع متعارض، سرقت اطلاعات، عدم رعایت حقوق مولفین و مصنفین،محتوای
عامیانه و توده‌ای، تولیدات شخصی غیر استاندارد و غیر حرفه‌ای و نمونه‌های آن از
جمله چالش‌های جدید می‌باشد. یکپارچگی و تناسب محتوا برای بسیاری از سامانه‌ها امکان
پذیر نبوده و موجب سردرگمی مخاطبین میشود.استفاده از عناصر دیداری و شنیداری از
قبیل متن، صدا و فیلم، عکس، گرافیک، نمادها و… تخصص‌های جدیدی همچون دانش visual culture را پدید
آورده است، سازماندهی منطقی و فرهنگی محتوا از لحاظ ارتباط وامکان راهنمایی مخاطبین
برای تحقیق و جستجو در دسترسی به محتوای متناسب فرهنگی و تعامل بین رسانه، کاربر و
محتوا اهمیت دو چندان یافته است.منابع محتوایی در رسانه‌ها و سازمان‌ها شامل اسناد
و مخازن نگهداری محتواهای مختلف، تولیدات روز افزون همه شبکه‌های ارتباطی،پژو هش‌های
رسمی و غیر رسمی مراکز متعدد، ثبت تجربه‌های انسانی ؛اسناد تاریخی مرتبط با حوزه‌های
سیاسی و اجتماعی،آرشیو غنی کاربران حقیقی و حقوقی، انتشارات مکتوب و دیجیتال،دانش
فنی افراد و موسسات علمی و آموزشی،جمع آوری و ثبت ایده‌ها و طرح‌های ارائه شده به
سازمان‌های مختلف،اسناد و محتوای در اختیار موسسات و افراد بخش خصوصی، صنایع
تبدیلی، متا دیتا و بازیابی محتوا،تولیدات بومی، محلی و منطقه‌ای، تولیدات مذهبی
و ایدئولوژیک جهانی، … دنیای گسترده‌ای در فضای مجازی بوجود آورده است. تولید
محتوا در فضای مجازی در چرخه‌ای از سازماندهی قرار دارد . رعایت استانداردها، ارزش
افزوده، سرویس و خدمات، توسعه معنایی، پردازش اطلاعات، به تنوع و کارآمدی بیش از
پیش نیاز دارد. محتوا در فضای مجازی به صورت داده‌های دارای کنترل و غیر قابل
کنترل و بر اساس نقش کاربران توسعه می‌یابد . در رسانه‌ها و سازمان‌ها داشتن
تشکیلات محوری تولید محتوا بصورت تخصصی و ذخیره و کنترل و بازبینی و کاهش ورودی‌های
مشابه و هم افزایی فعالیت‌ها ضروری است وشرط اساسی تولید محتوا در فضای مجازی توجه
به کاربران و فراهم آوردن فرصت‌های مشارکت مخاطبین در تولید خواهد بود. تولید،
تامین و انتشار محتواهای گوناگون دیداری، شنیداری و مکتوب و نمادین و نمایشی،
تامین و بسته‌بندی، تدوین و اجرای شاخص‌های نظارت و ارزیابی، ایجاد شبکه‌های تخصصی،
بازیابی منابع محتوایی، ایجاد بانک‌های جامع محتوا با امکان دسترسی همیشگی، مشارکت
مستقیم مردم در تولید وتامین محتوا،کارآفرینی
در حوزه تولید محتوا، تامین محتوای متناسب با فرهنگی بومی بدون وابستگی به مدل‌های
خارجی، دغدغه‌های جدید رسانه‌ها و سازمان‌ها می‌باشد. کوشش ما در این مطالعه که از
مهرماه 1390 تا آذرماه 1392 به طول انجامیده است بررسی ابعاد گوناگون موضوع تولید
محتوا در فضای مجازی و توجه به نیازهای جدید سازمانی و رسانه‌ای در کشور ما می‌باشد.ما
در این مجموعه از زاویه کارشناسی و مدیریت فرهنگی به تولید محتوا می‌پردازیم و
اندیشه‌های خود را که نتیجه کار عملی در این حوزه و یافته‌ها و تجربه‌های مدیریتی است
را به رشته تحریر می‌کشیم .ما تلاش می‌کنیم با بحث و بررسی و ثبت تجربه‌ها و دغدغه‌ها
در این حوزه زمینه دعوت از اندیشمندان را برای بررسی‌های دقیق تئوریک فراهم سازیم.
امید است علاقمندان و دست اندرکاران، ما را در تکمیل و اصلاح و ارتقاء محتوا، یاری
دهند.فعالیت‌های آینده پژوهی رسانه‌های نوین یا رسانه‌های دیجیتال فرصتی فراهم
آورده است تا از طریق مطالعه و بررسی و تدوین تجربه‌ها و پیش بینی تحولات در پیش
رو در حوزه فناوری‌های نوین ارتباطی، برای ورود به عرصه فرهنگی آینده، توانایی‌های
خودمان را افزایش دهیم.
[1]- تاریخ تمدن -هنری لوکاس- ترجمه دکتر عبدالحسین
آذرنگ-انتشارات سخن -1382-ص19
