فضیلت عید غدیر

عید غدیر روز ۱۸ ذی‌الحجه و از بزرگترین اعیاد شیعیان است که در آن امام علی(ع) به جانشینی پیامبر(ص) منصوب شده است. روایاتی از پیامبر(ص) و امامان(ع) در فضیلت این روز نقل شده است. همچنین اعمالی مانند روزه گرفتن، قرائت زیارت غدیریه، خواندن نماز غدیر و اطعام مؤمنان در این روز سفارش شده است. شیعیان این روز را جشن می‌گیرند.

واقعه غدیر

نوشتار‌های اصلی: واقعه غدیر و حدیث غدیر

پیامبر(ص) در ذی‌القعده سال ۱۰ق همراه هزاران نفر برای انجام مناسک حج از مدینه به طرف مکه حرکت کرد.[۱] از آنجا که این سفر، آخرین حج پیامبر (ص) بود به حجة الوداع مشهور شد.[۲] پیامبر(ص)، پس از پایان اعمال حج به همراه مسلمانان به طرف مدینه حرکت کرد، آنان ۱۸ ذی‌الحجه به غدیر خم رسیدند،[۳] جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد و از جانب خداوند، به رسول خدا(ص) امر نمود تا علی(ع) را به عنوان جانشین خود، به مردم معرفی کند.[۴] رسول خدا(ص) نیز حاجیان را گرد آورد و علی(ع) را به عنوان جانشین خود معرفی کرد.[۵]

فضیلت عید غدیر

درباره فضلیت عید غدیر احادیثی از معصومان نقل شده است از جمله:

  • پیامبر(ص): روز غدیرخم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید.[۶]
  • امام صادق(ع): عید غدیر عظیم‌ترین و باشرافت‌ترین عید مسلمانان معرفی شده که سزاوار است در هر ساعت آن شکر خدا به جای آورده شود و مردم روزه شکر بگیرند که روزه این روز معادل شصت سال عبادت است.[۷]
  • امام صادق(ع): «روز غدیرخم عید بزرگ خداست، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.[۸]
  • امام رضا(ع):«روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین… اگر مردم ارزش این روز را می‌دانستند، بی‌تردید فرشتگان در هر روز ده بار با آنان مصافحه می‌‏کردند.»[۹]

جشن غدیر

حسان بن ثابت اولین کس بود که در حضور پیامبر اکرم(ص) و در روز غدیر به گرامیداشت این روز در میان جمعیت مسلمانان حاضر در غدیر خم برخاست و اشعار خود را که با اجازه پیامبر سروده بود با صدای بلند خواند[۱۰].

اعمال عید غدیر

  • غسل کردن
  • خواندن زیارت امین الله
  • خواندن دعای ندبه
  • گفتن این تهنیت در هنگام ملاقات مؤمنان: “اَلحمدُ لِلهِ الّذی جَعَلَنا مِنَ المُتَمَسّکینَ بِولایةِ اَمیرِالمؤمنینَ و الائمةِ المَعصومینَ علیهم السلام”
  • پوشیدن لباس‌های نیکو
  • زینت کردن
  • استعمال بوی خوش
  • صله رحم
  • اطعام مؤمنان[۲۲]
  • خواندن زیارت غدیریه[۲۳]
  • خواندن نماز عید غدیر. وقت خواندن این نماز هنگام ظهر است. این نماز دو رکعت است و در هر رکعت سوره حمد و بعد از آن، ده مر تبه سوره اخلاص، ده مرتبه آیه الکرسی و ده مرتبه سوره قدر خوانده می‌شود و برای این نماز ثواب بسیاری ذکر شده است.[۲۴] در مورد جواز یا عدم جواز خواندن این نماز به جماعت میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.[۲۵]
  • کتابشناسی

    • عيد الغدير بين الثبوت و الإثبات، اثر علامه امینی
    • عید الغدیر في الإسلام و التتویج و القربات یوم الغدیر، اثر علامه امینی (کتابچه به زبان عربی)
    • عید الغدیر فی عهد الفاطمیین، اثر محمد هادی امینی (فرزند بزرگ علامه امینی)
    • عيد الغدير بين الثبوت و الإثبات، عيد الغدير بين الثبوت و الإثبات، اثر سید عادل علوی
    • انویس

      • طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۴۷۴؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۱۴۸.
      • زرقانی، شرح الزرقانی، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۴۱؛ تاری، «تأملی در تاریخ وفات پیامبر»، ص۳.
      • یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۱۲.
      • أیازی، تفسیر قرآن المجید، ۱۴۲۲ق، ص۱۸۴؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، ج۱، ص۳۳۲.
      • ابن اثیر، اسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج‌۳، ص۶۰۵؛ کلینی، کافی،۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۱۰-۱۱۱؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۴۹.
      • شیخ صدوق، امالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۵
      • حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۰، ص۴۴۳
      • حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۸، ص۸۹
      • طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۲۴.
      • سید رضی، خصائص الائمة، ص۴۲.
      • مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۵، ص۳۲۲
      • امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۳۴.
      • مسعودی، التنبیه و الاِشراف، ص۲۲۱
      • کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۴۹.
      • ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۷۶
      • ابن جوزی٬ المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک٬ ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۱۴
      • گردیزی٬ زین الاخبار٬ ۱۳۶۳ش٬ ص۴۶۶
      • ابن خلکان، وفیات الاعیان، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۸۰
      • لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور، وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
      • ثعالبی، ثمارالقلوب، ۱۴۲۴ق، ص۵۱۱
      • خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۲۸۴.
      • قمی، مفاتیح‌الجنان، ذیل اعمال روز ۱۸ ذی‌الحجه
      • شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۶۴
      • طوسی، تهذیب الاحکام، ج۳، ص۱۴۳.
      1. بحرانی، الحدائق الناضرة، ج‌۱۱، ص: ۸۷.

      منابع

      • «لایحه قانونی تعیین تعطیلات رسمی کشور»، وبسایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۴۰۰ش.
      • ابن اثیر، علي بن محمد، أسد الغابة في معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.
      • ابن جوزی٬ ابوالفرج٬ المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک٬ تحقیق محمد عبدالقادر عطا٬ بیروت٬ دار الکتب العلمیه٬ ط۱ ٬ ۱۴۱۲ق٬
      • ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، تحقیق احسان عباس، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش.
      • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بی جا،‌ دار الفکر، ۱۴۰۷ق.
      • أبو منصور ثعالبی، عبدالملک بن محمد، ثمار القلوب في المضاف والمنسوب، تحقیق محمد أبو الفضل إبراهيم، بیروت، مکتبة العصریة، ۱۴۲۴ق.
      • امینی٬ عبدالحسین٬ الغدیر فی الکتاب و السنه٬ قم٬ مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه٬ ط۱ ٬ ۱۴۱۶ق.
      • أیازی، السید محمد علی، تفسیر القرآن المجید المستخرج من تراث الشیخ المفید، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۲۲ق.
      • بَلاذُری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض الزرکلی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق.
      • تاری، جلیل، «تأملی بر تاریخ وفات پیامبر»، فصلنامه تاریخ اسلام، قم ،دانشگاه باقر العلوم، ۱۳۷۹ش.
Hide picture