فرهنگ سه خطی
روزی ” فرانس کافکا ” نویسنده مشهور چک تبار ، در حال قدم زدن در پارک ، چشمش به دختر بچه‌ای افتاد که داشت گريه می کرد .
کافکا جلو می‌رود و علت گريه‌ی دخترک را جويا می شود .
دخترک همانطور که گريه می کرد پاسخ می‌دهد :
” عروسکم گم شده . . . “
کافکا با حالتی کلافه پاسخ می‌دهد :
” امان از اين حواس پرت . . . گم نشده ، رفته مسافرت ! “
دخترک دست از گريه می‌کشد و بهت زده می‌پرسد :
” از کجا می‌دونی ؟! “
کافکا هم می گويد :
“برات نامه نوشته و اون نامه پيش منه . . . !؟”
دخترک ذوق زده از او می پرسد که آيا آن نامه را همراه خودش دارد يا نه ، کافکا می‌گويد :
” نه ، توی خونه‌ست ، فردا همین موقع همينجا باش تا برات بيارمش”
کافکا سريعاً به خانه‌اش بازمی‌گردد و مشغول نوشتنِ نامه می‌شود و چنان با دقت ، که انگار در حال نوشتن کتابی مهم است . . .!
اين نامه نويسی از زبان عروسک را به مدت ” سه هفته ” هر روز ادامه می‌دهد و دخترک در تمام اين مدت فکر می‌کرده آن نامه ها به راستی نوشته‌‌ی عروسکش هستند . . .!
در نهايت کافکا داستان نامه‌ها را با اين بهانه‌ی عروسک که « دارم عروسی می کنم » به پايان میرساند .
اين ماجرای نگارش كتاب ” کافکا و عروسک مسافر ” است .
اينکه مردی مانند فرانس کافکا سه هفته از روزهای سخت عمرش را در زمان بیماری ، صرف شادکردن دل کودکی کند و نامه ها را به گفته‌ی نامزدش دورا با دقتی حتی بيشتر از کتاب ها و داستان هايش بنويسد ، واقعا تأثيرگذار است .
دخترک واقعا باورش شده بود ، اما باور پذيری بزرگ ترين دروغ هم ، بستگی به صداقتی دارد که با آن بيان می شود .
” امّا چرا عروسکم برای شما نامه نوشته ؟! “
اين دوّمين سوال کليدی دخترک بود ! و او ( کافکا ) خود را برای پاسخ دادن به آن آماده کرده بود . پس بی هيچ ترديدی گفت :
” چون من نامه رسان عروسک ها هستم “
( کافکا دارای دکترای حقوق بود اما هرگز به وکالت نپرداخت ؛ از آن رو که روحیات لطیفش این اجازه را نمی داد و متاسفانه دنیا ، خیلی زود و در جوانی او را از دست داد )
جامعه‌ای که در آن راه‌های طولانی ، راه‌های کم رفت و آمد و خلوتی شده ،
جامعه‌ای که در آن هیچ کس حوصله‌ی صبر و شکیبایی برای به دست آوردنِ هدفی را ندارد ،
جامعه‌ای “استتوسی” است .
جامعه‌ای که برای رسیدنِ به هدفش فقط به اندازه‌ی خواندنِ همان سه خطِ بالای استتوس‌ها زمان می‌گذارد !
جامعه‌ی مبتلا به « فرهنگِ سه‌خطی » است . . .!
ما مردمی شده‌ایم لنگه‌ی پینوکیو ، که دوست داریم طلاهای‌مان را بکاریم تا درختِ طلا برداشت کنیم !
مردمی که دنبالِ گلدکوئیست و شرکت های هرمی مشابه می‌افتند ، یک جای کارِشان لنگ می‌زند .
آن جای کار هم اسم‌اش « فرهنگِ شکیبایی » است .
” فرهنگ سه خطی ” به ما می‌گوید که اگر نوشته‌ای بیش تر از سه سطر شد ، نخوان . . . !
فرهنگِ سه خطی به ما می‌گوید راهِ رسیدن به هدف چون درست است ، طولانی است پس یا بی خیالش بشو یا سراغِ میان بُر بگرد !
فرهنگِ سه خطی است که نزول خوری دارد ، گران فروشی دارد ، کلاه برداری دارد، اختلاس دارد ، دزدی دارد ، بی‌سوادی دارد ، رشوه دارد ، پولشویی دارد ، پارتی بازی دارد ، رانت خواری دارد ، حق خوری و هزار جور دردِ بی درمانِ دیگر دارد .
فرهنگِ سه خطی است که این همه آدمِ بی‌کار دارد .
آدم‌های بی‌کاری که توقع دارند دو ساعت در روز کار کنند و ماهی چند ده میلیون درآمد داشته باشند !
یک پُلی در جایی از مسیرِ فرهنگِ ما شکسته است که هیچ رفتنی به هدف نمی‌رسد . آن پُل ، همان فرهنگِ شکیبایی است .
جامعه‌ای که همه چیز را ساندویچی می‌خواهد ، در مطالعه ؛ سه خط استاتوس برایش بس است .
در ازدواج ؛ بین عشق و نفرت‌اش ده ثانیه زمان می‌برد .
در سیاست ؛ بینِ زنده باد و مُرده بادش ، نصفِ روز کافی ست .
در کار ؛ از فقر تا ثروتش یک اختلاس فاصله دارد .
در تحصیل ؛ از سیکل تا دکترایش یک مدرک ساختگی فاصله دارد ،
در هنر ؛ از گم‌نامی تا شهرت‌‌اش ، به اندازه‌ی یک فیلم دو دقیقه‌ای در یوتیوب است . . .!
فرهنگِ سه خطی به من اجازه می‌دهد چیزی را نخوانده ، بپسندم .
موضوعی را نفهمیده ، تحلیل کنم .
راهی را نرفته ، پیشنهاد بدهم .
دارویی را نخورده ، تجویز نمایم .
نظری را ندانسته ، نقد کنم و . . .
فرهنگِ سه‌خطی به من اجازه می‌دهد به هر وسیله‌ای برای رسیدن به هدف‌ام متوسل شوم . چون حوصله‌ی راه‌های درست را که طولانی‌تر هم هست ندارم !
همین فرهنگ سه خطی هست که باعث شده کار را درست انجام ندهیم ولی کلاس و ژست انجام کارمان بی نظیر باشد ، چون ساده ترین بخش کار همین هست . . .
فرهنگ سه خطی : . . .
و آنکه امان از فرهنگ سه خطی . . .
