رسانه ها , دو فرایند تولید رضایت و تولید انتظار
گفته شده است که رسانه ها فعاليت خود را در دو فرایند ” توليد انتظار” و” توليد رضايت” سازماندهی می نمایند و براي ادامه کار وابسته به محيط متنوع و مخاطبان انبوه می باشند. در دهه های اخیر محققان نقش و قدرت اطلاعات و فن آوری ارتباطات نوین را تبیین و بررسی کرده اند. با پیدایش مثلث تله ماتیک، یعنی پیوند کامپیوتر،رسانه‌های جمعی و ارتباط از راه دور ، توانایی رسانه های جمعی افزایش یافته است . شبکة جهانی وب و اینترنت و شبکه های اجتماعی با عنوان رسانه‌های نوین (new media) گسترش و تاصیر گزاری فوق العاده یافته اند. نقش های اساسی رسانه ها که نظارت بر محیط(نقش خبری)، ایجاد و توسعه همبستگی های اجتماعی(نقش تشریحی) و انتقال میراث فرهنگی(نقش آموزشی)، و ایجاد سرگرمی(نقش تفریحی)، بود از شکل عمودی و مرکزی خارج شده و شکل شبکه ای یافته است.
بروز شخصی ترین لایه های ذهنی انسان ، احساسات عاطفی ، نگاه اقتصادی به اطلاعات، فعالیت شبکه ای، تحول در نحوه کار و اشتغال، ظهور قطب بندی ها و تنوع صفوف جدید قدرت، واقعیت مجازی ، تراکم زمان و مکان به ویژگی های معمول عصر اطلاعات تبدیل شده است.
تعدد شاهراه های اطلاعاتی، جهت دهی متفاوتی به اخبار، اطلاعات و دانش داده است وپتانسیل قدرت زایی بین انواع رسانه ها تقسیم شده است.ضعف رسانه های رسمی و دولتی در مقابل تنوع و تعدد رسانه های نوین آشکار شده است و جابجایی قدرت از رسانه های رسمی دولتی به رسانه های غیر دولتی و تجاری با پشتیبانی مالی وسرمایه گذاری های پنهان انجام شده است. نبرد تازه ای با موضوع دسترسی به اطلاعات آغاز شده است. تلاش برای کنترل اطلاعات به تلاش برای ایجاد انتظار یا ایجاد رضایت تغییر یافته است. قدرت در دست رسانه هایی است که امکان تولید و گسترش موثر و کارآمد بیشتراطلاعات و توزیع مردمی و شبکه ای آن را بعهده دارند.
دولت ها برای ایجاد همبستگی بین گروه های مختلف فرهنگی و قومی با گرایش های مختلف اعم از شهری و روستایی به انواع رسانه ها نیازمند شده اند و سیستم اطلاع رسانی بومی و اخبار دولتی ، پرچم و سرود ملی برای حفظ وحدت ملی کفایت نمی کند.
رویکرد ارتباطات ، از انتقال اطلاعات و ایجاد اقناع در مخاطبین و از ارتباط یک سویه به سمت تأثیر گزاری متقابل و گفتمان همبستگی اجتماعی و ارتباطات شبکه ای تغییر جهت داده است.
مخاطبان رسانه‌ها دیگر توده‌های یکسان تصور نمی شوند و نقش دریافت‌کنندگان منفعل را بعهده ندارند، فضای سایبر عرصه‌ی جدیدی برای فعالیت مخاطبان ایجاد کرده است . قدرت تولید و ارسال پیام در شبکه های اجتماعی ، اعتماد سازی در زمینه سیاست های کلی یک جامعه و نظام را مشکل ساز نموده است.
محتوای فرهنگی در رسانه ها روز به روز مهم‌تر می‌شود . استفاده همگانی از اخبار آنلاین ،آگهی های بازر‌گانی،استفاده از برنامه های تولیدی ، دانلود محتوا ،مشارکت در بحث ها و گفتگو ها، جستجوی اطلاعات ، رسانه ها را از فعالیت تولید و توزیع پیام به سمت بکارگیری روش های فنون پردازش اطلاعات و تبادل آرا برده است.
رسانه‌های نوین،همان‌قدر که عمومی هستند خصوصی به شمار می‌آیند و فعالیت همه آنها شکل حرفه ای ندارد نیست و به اندازة رسانه‌های رسمی و دولتی، سازمان یافته نیستند اما در لایه های ذهنی شهروندان جوامع نفوذ گسترده دارند. ارتباط آنها در یک الگوی عمودی از بالا به پایین و یا مرکزی به گردش در نمی آید واطلاعات بصورت شبکه ای منتشر می شود. هر کنش کاربران يك ايده فرهنگي وهویت ساز است .سیستم های سیاسی برای حضور در رسانه های نوین به آمادگی ها نوین فرهنگی نیاز دارند. تعامل سه شاخص تكنولوژي در دسترس ، محتوا و موقعيت اجتماعي رسانه بیش از گذشته اهمیت دارند. زبان و مهارتهای فرهنگی عناصر کلیدی در هدایت عملیات رسانه ای هستند . تعامل کاربربا محتوا و ایجاد منطقه ذهنی در مخاطبین رسانه های نوین را به شناخت هر چه بیشتر جغرافیای فرهنگی سوق می دهد…..
یاداشت های فرهنگی محسن فردرو
فروردین 1395- تهران- سایت fekrvarzi.ir
